/JJ 1 1 J J. L WILLEM III Het laten vervallen van een rijksmonument is verboden. Maar wat als de overheid haar eigen rijksmonumenten dusdanig bouwvallig laat worden, dat sloop de enige keuze lijkt? Door slecht onderhoud pakken donkere wolken zich samen boven de iconische vuurtoren Lange Jaap in Huisduinen bij Den Helder. r.'-k» Instabiliteit Schijn bedriegt 1' --A* J"< -i - 1 -*'ï ,-rv v.;, - ONDER DE REGERING VAN HONING DER NEDERLANDEN. ENZ.ENÏ-ENZ. ÏJJDENS HET BESTUUR VAN DEN MINISTER VAN MARINE. W F.>am ERF TAALMAN KIP; VOOR V/iSTLlCHT EERSTE GROOTTE. 18 7 7. Christian Pfeiffer Op het moment van schrijven lopen nog onderzoeken naar de mogelijkheden van behoud van Lange Jaap, maar duidelijk is wel dat het een zeer moeizaam traject gaat worden waarbij sloop voor eigenaar Rijkswaterstaat de aantrekkelijkste optie lijkt. Daarmee hangt de toekomst van de 19e eeuwse vuurtoren aan een zijden draadje. En dit terwijl Lange Jaap tot de meest ico nische vuurtorens van Nederland behoort. Foto: Hedi Verhijen De geschiedenis van het herkenningspunt voor de scheepvaart op deze plek, vanwege de strategische ligging, gaat terug tot de 16e eeuw. Verschillende kustlichten hebben hier gestaan. In 1875 werd opdracht gegeven tot de bouw van de huidige bijzondere en imposante vuur toren, geheel uitgevoerd in gietijzer. Lange Jaap werd tussen 1876 en 1878 gebouwd. Vanaf die tijd vormt de toren voor Huisduinen een onmiskenbaar herkenningspunt. Het gaat echter al langer slecht met de vuur toren. Sinds 1998 heeft Lange Jaap scheuren in de vloeren vanaf de 5e tot en met de 17e verdieping. Dit heeft te maken met de scheve plaatsing van de vloeren bij de bouw. Daardoor werden spanningen in de vloeren ongelijk verdeeld. Toch zijn het niet de vloerscheuren die de toren instabiel maken. Dat komt door de scheuren in de wandpanelen. Die zijn in september 2021 bij inspectie ontdekt. Die scheuren zijn zo ernstig dat het bouwwerk nu onveilig is. Maar er zijn meer gebreken: het materiaal in de toren is zeer bros, zwelroest in de voegen, de bouten zijn ingeteerd en de vloeren zijn onthecht. In 1988 werd Lange Jaap vanwege zijn grote belang als voorbeeld van de technische ont wikkeling in Nederland aangewezen als rijks monument. Met die status lijkt sloop geen optie, maar schijn bedriegt. Als uit aanvullende onderzoeken zal blijken dat restauratie te kostbaar is, dan zal Rijkswaterstaat daar als eigenaar voor kiezen. Daarmee dringt zich meteen de vraag op hoe het kan dat juist een overheidslichaam signalen van slecht onder houd zo lang terzijde heeft kunnen schuiven, dat dit Lange Jaap fataal dreigt te worden. Heemschut zal zich dan ook bij eventuele sloopplannen niet neerleggen en zal alleen al om de voorbeeldfunctie van de overheid aandringen op herstel. Koste wat het kost! Slecht gedrag mag niet worden beloond. Voor behoud en herstel van Lange Jaap werkt Heemschut nauw samen met de Nederlandse Vuurtoren Vereniging. 45 HEEMSCHUT Maart 2022

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2023 | 2022 | | pagina 45