Geslaagde herbestemmingen
De voormalige Brandweerkazerne in Schaarsbergen. Foto: Instituut Fysieke Veiligheid
Gelukkig zijn er ook voorbeelden van
herbestemmingen waarbij de structurele
kwaliteiten werden gerespecteerd en met
gewijzigde indelingen structuralistische
gebouwen werden gered. Zoals met twee
gebouwen van de minder bekende architect
Wim Davidse. Het gebouw De Kubus in Lelystad
uit 1983 werd in de loop van de tijd aangepast
en gewijzigd en het is nog steeds in gebruik
als centrum voor kunst en cultuur. In 2020
heeft het zelfs de status van gemeentelijk
monument gekregen. Ook van Davidse is de
voormalige bibliotheek in Doetinchem uit
1976. Na verhuizing van de bibliotheek in
2011 heeft het pand aan de Raadhuisstraat
ruim vijf jaar leeg gestaan, totdat het in
2018 is verbouwd tot innovatiecentrum
De Steck. De initiatiefnemers onderkenden
de mogelijkheden die de structuur van het
betonskelet en de open ruimtes bood. Om
het gebouw geschikt te maken voor herbestem
ming besloot men tot enkele noodzakelijke
ingrepen, met een opmerkelijk goed resultaat.
Een ander goed voorbeeld staat in de bossen
bij Schaarsbergen. De voormalige brandweer
kazerne naar ontwerp van Jan Verhoeven
uit 1982, een groot gebouw dat door de
structuralistische architectuur op een klein
woonwijkje lijkt, onder andere door de vele
pannenkappen. Vanwege reorganisaties is
het in 1997 tijdens een grote inwendige
verbouwing en opnieuw in 2012 verbouwd
en getransformeerd tot huisvesting van het
Instituut Fysieke Veiligheid. Het gebouw
kent uitgebreide verkeersruimtes, wat zich
aan het exterieur laat aflezen door middel
van de vele open trappen en loopbruggen.
Deze complexe buitenkant is tijdens alle
verbouwingen vrijwel intact gebleven.
Met deze voorbeelden wordt bewezen, dat
de scheiding van draagstructuur en invulling
die door structuralistische architecten werd
beoogd en als belangrijk beginsel in hun
verhaal vervat is, wijzigingen van het gebruik
nog steeds mogelijk maken.
Een zeer in het oog springend en tegenwoordig
vrijwel dagelijks in de media verschijnend
voorbeeld is het voormalige ministerie van
Buitenlandse Zaken, onlangs in gebruik
genomen als tijdelijke onderkomen van de
Tweede Kamer. Hiervoor werd het oorspronke
lijk door Dick Apon ontworpen gebouw uit
1983 inwendig grondig verbouwd met hand
having van de overal expressief aanwezige
betonstructuren.
Kees Haafkens is lid van de werkgroep
Post 65 van Heemschut
Het nieuwe Tripolis in Amsterdam.
39 HEEMSCHUT
December 2021
De Steck in Doetinchem, van bibliotheek tot innovatiecentrum
