Op Heemwacht
Te veel nog onbeschermd
In de nieuwe rubriek 'Op Heemwacht'
gaan we in gesprek met vrijwilligers
Heemschut; met leden van de pro
vinciale commissies en werk-groepen.
Wie zijn al die stille krachten achter het
werk van Heemschut en wat drijft ze?
Op Heemwacht was na de Tweede
Wereldoorlog een rubriek in ons blad.
De bekende Heemschutsecretaris
Ton Koot verzorgde daarin tientallen
jaren opiniërende commentaren.
Jansweg 25 in 2020 en 2021.
De Omvalspoort, een van Koppen's favoriete plekken in Haarlem.
37 HEEMSCHUT
December 2021
stadsbestuur voordat hij überhaupt lid was van
Heemschut. 'Mijn achtergrond is financieel.
Ik werkte jarenlang bij een bank. Ik raakte als
begin twintiger in mijn vrije tijd betrokken bij
de oprichting van het Haarlemse poppodium
Patronaat. Dat was in 1984. Tien jaar later, in
1995, werd ik gevraagd directeur van het
Patronaat te worden. Dat ben ik gebleven tot
2005. Onder mijn directeurschap kwam de
nieuwbouw van het Patronaat tot stand en
toen dat klaar was zwaaide ik af. Daarna ben
ik gaan werken voor het culturele adviesbureau
LAgroup, waar ik later partner werd.' Vorig jaar
zwaaide hij af en besloot hij na 45 jaar te
stoppen met werken.
'Ik heb altijd al een zwak voor industrieel erf
goed gehad en de Federatie Industrieel Erfgoed
Nederland. Ik adviseerde om de versnippering
tegen te gaan door meer samen te werken. Door
dat advies kwam ik zelf in aanraking met Heem
schut en het werk van de vereniging trok mij aan:
actievoerend, doelgericht. Jaren later toen ik
weer wat wilde gaan doen voor het erfgoed,
bedacht ik dat het veel effectiever voor mijn stad
zou zijn om in plaats van persoonlijk actie te
voeren, dat te doen namens een gerenom
meerde, landelijke erfgoedclub. Zo besloot ik in
2016 om me als vrijwilliger te melden om onder
de vlag van Heemschut actie te gaan voeren.'
Peter gidst ons door prachtige straten in
Haarlem. We duiken fabuleuze hofjes binnen,
we zien prachtige winkelpuien en vooral de
nauwe Omvalspoort doet het hart sneller
kloppen. 'Al die historie hier. Dat spreekt
enorm tot mijn verbeelding. Hier zie je de
structuur van het middeleeuwse Haarlem
nog goed.' Al kan de slinger ook snel en net
zo goed de andere kant uitslaan, naar de
Een mooi succes. Al gaat er ook veel mis.
Zoals bij het eerder genoemde huis aan de
Jansstraat. Ondanks bezwaren ging daar
vorig jaar een 19e-eeuwse hoekwoning tegen
de vlakte waarin aantoonbaar belangrijke
17e-eeuwse onderdelen zaten. 'Dat frustreert
me enorm. Ik kwam er al jaren langs en dacht
altijd ''het zal mij benieuwen''. Tot op een
dag de sloopaanvraag er lag. Helaas blijken
veel van dit soort historische panden wel
bekend, maar ook onbeschermd. Dus er was
niks tegen te doen. Ik weet er nog wel meer.
De oplossing zou toch echt moeten zijn om
veel meer monumenten aan te wijzen en het
slopen minder makkelijk te maken. Nu is
er weer een prachtig pand gesloopt', zo vat
hij samen. 'Ik doe het niet alleen voor al die
monumenten in de stad. Daarmee komt het
wel goed. Ik doe het voor die duizenden
onbeschermde gebouwen.'
Wederopbouwperiode. Kort daarna staan
we voor het voormalige complex van de
bankbiljettendrukker Joh. Enschedé. 'Vroeger
stonden hier allemaal prachtige fabrieks
panden deels naoorlogs. Veel is weg, maar
het grote pand Zegelwaarden staat er nog
en dat wordt nu op initiatief van Heemschut
voorgedragen als gemeentelijk monument.
Ik ben daar echt heel erg blij mee.'
2021
2020