DRENTHE
Schending Nicolaaskerk
OVERIJSSEL
Montagewoningen
FLEVOLAND
Kwetsbaar landschap
DWINGELOO - Het college van B&W van de
gemeente Westerveld heeft toestemming
verleend tot bouw van een vergaderruimte
en een toiletblok aan het rijksmonument de
St. Nicolaaskerk in Dwingeloo. Daartoe zullen
doorgangen gemaakt worden in de noord
muur van de kerk en in de toren om deze annexen
te kunnen bereiken. Uiteraard heeft Heemschut
Drenthe hier protest tegen aangetekend.
De gemeente heeft ongevraagd ons protest
doorgestuurd naar de bestuursrechter. Een
juridische procedure is echter een ontoereikend
middel om een halt toe te roepen aan de
beoogde schending van de St. Nicolaaskerk.
De bestuursrechter beoordeelt immers
slechts de besluitvormingsprocedure en
de rechtmatigheid daarvan, maar doet geen
recht aan het onrecht dat dit rijksmonument
zal worden aangedaan. Het is zinloos om
beroep aan te tekenen, omdat hier verschillende
waardesystemen aan de orde zijn die elkaar
op geen enkele manier raken. De kerkenraad
en het gemeentebestuur plaatsen rechtmatig
heid en correcte procedures boven moraal,
goede smaak en een gevoel voor geschiedenis.
Daarmee is het lot van dit monument bepaald.
Dat is verschrikkelijk en toekomstige generaties
zullen zich afvragen hoe dit ooit heeft kunnen
gebeuren!
Frans Schouten Foto: Hans Westra van Holthe
OLST - SallandWonen wil twintig montage
woningen slopen die na de Tweede Wereld
oorlog werden gebouwd. Heemschut Overijssel
is tegen de sloop van deze karakteristieke
woningen en heeft in samenwerking met een
plaatselijke initiatiefgroep de gemeente Olst-
Wijhe verzocht vier van deze woningen op de
gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen.
De woningen hebben volgens Heemschut
cultuurhistorische waarde vanwege het bouw
systeem en de stedenbouwkundige opzet.
Hoewel de monumentencommissie dit erkent,
heeft zij negatief geadviseerd richting gemeente.
De commissie vindt het belang van Salland-
Wonen namelijk zwaarder wegen. De gemeente
heeft dit advies vervolgens overgenomen.
De eenlaagse arbeiderswoningen met zadeldak
zijn in 1949 gebouwd volgens het Van Daal-
systeem, de eerste vorm van systeembouw
in Nederland. Hierbij werd een metaalskelet
geplaatst waardoor de woningen snel konden
worden opgetrokken. De woningen hebben
ook kenmerken van de sobere wederopbouw
architectuur, zoals de traditionele vorm met
uitgekraagde goten en accenten in het metsel
werk bij de schoorstenen, de entree en rond de
vensters. Stedenbouwkundig zijn de woning
blokken haaks op de weg geplaatst om zoveel
mogelijk licht te vangen. De groenvoor
ziening tussen de blokken is integraal.
Heemschut Overijssel vraagt zich ernstig af
of het advies van de monumentencommissie
wel onafhankelijk is geweest. Het is namelijk
aan de gemeente Olst-Wijhe een belangen
afweging te maken. Tegen het besluit van
B&W van Olst-Wijhe is daarom ook formeel
bezwaar aangetekend.
Peter Dekker
HEEMSCHUT
December 2021
Alom wordt gretig naar het landschap gekeken
om de grote problemen van onze tijd op te
lossen. De provincie Flevoland heeft halverwege
dit jaar het 'Ontwerp Programma Landschap
van de Toekomst' gepubliceerd. Daarin wordt
het Flevolandse landschap als een snoepwinkel
gepresenteerd voor woningbouw, energie
transitie, bedrijventerreinen en 'nieuwe
datacenters'. Heemschut Flevoland heeft een
zienswijze ingediend: dat houdt kortweg in
dat de titel van dit plan de inhoud niet dekt.
In Almere is door Heemschut Flevoland de ge
meentelijke monumentenstatus aangevraagd
voor een bijzondere groenstrook in Almere
Haven, in verband met voorgenomen woning
bouw. Almere biedt nog altijd veel ruimte
voor woningbouw, maar waarom nou juist op
deze strook? De stad heeft een zorgvuldig
ontworpen landschap, waarvan deze strook
onderdeel is. Maar er is geen enkele vorm
van bescherming. Heemschut vindt dat
hierin verandering moet komen.
Een pijnlijk ervaring dit jaar bleek het voor
nemen van een natuurbeschermingsorganisatie
om het historische (maar bewust verpauperde)
gebouw De Lepelaar te slopen. Het gebouw
is een onmisbaar element van het landschap
en de geschiedenis van Almere. Heemschut
Flevoland heeft de monumentenstatus voor
het gebouw aangevraagd
Ben te Raa
