Goud in handen
Gemeenschappelijk doel
Omgevingsvisie
De verrommelde Hoogstraat. Foto: Bart van Aller
ziet de stad verrommelen. Zoals in veel steden
beschikken winkels veelal niet meer over de
originele winkelpui. Om aandacht op hun nering
te vestigen, plaatsen winkeliers banieren,
sandwichborden en opvallend straatmeubilair
als plastic koeien op straat. Het is verworden
tot een grote kakafonie. Op plekken hebben we
een aantal puien kunnen herstellen, overigens
met volle medewerking van de middenstanders.
Maar wat ontbreekt in Wageningen is een
college-overschrijdende, grotere visie voor
de langere termijn.'
Beiden: 'Wageningen heeft zoveel in handen.
Het hoeft alleen maar ontsloten te worden.
Het zit soms in kleine dingen. Het rondeel
Nudepoort duurzaam aanlichten; bolwerken
en stadsgracht beter zichtbaar maken; groene
taluds verbreden; meer plekken voor sociale
ontmoeting creëren. Maar het kan ook om
meer gaan, zoals voldoende water van goede
kwaliteit in de gracht. Dat raakt aan het
nationale droogteprobleem en de klimaat
verandering. Ook andere nationale opgaven
zoals de energietransitie, hittestress en de
noodzaak van waterinfiltratie zijn aan de
toekomst van Wageningen te koppelen.
Het Netwerk Erfgoed Wageningen (NEW),
een samenwerkingsverband van lokale organi
saties rond monumentenzorg, landschap,
cultuur en stedenschoon, wil het Wageningse
erfgoed beter ontsluiten en de cultuurhistorie
drager laten zijn voor verdere ontwikkeling
van de stad. Het NEW stelde hiertoe de
Vestingvisie op.
Initiatiefnemers van het NEW zijn onder andere
Dré van Marrewijk, zelfstandig erfgoedadviseur,
voorheen werkzaam voor de Rijksdienst voor
het Cultureel Erfgoed en bouwhistoricus Bart
van Aller.
De groene stadsgracht. Foto: Bart van Aller
Van Marrewijk: 'We hebben de Vestingvisie in
goede samenwerking met een breed palet aan
erfgoedpartijen opgesteld en daarbij de midden
stand en de horeca laten aanhaken. Vanuit
een gemeenschappelijk doel: het op de kaart
zetten en beter belichten en ontsluiten van de
kwaliteiten van Wageningen als vestingstad
en het interessanter maken van de stad voor
bewoners, geïnteresseerde passanten en cul
tuurtoeristen. Een gezamenlijke taakstelling.'
Van Aller: 'Het is hoog tijd. Wageningen is in
het verleden niet erg zorgvuldig omgegaan met
haar erfgoed. Verkeersoplossingen, asfaltering,
vernieuwingsdrift, het verdwijnen van stukken
stadsmuur en de sloop van vele historische
panden pleegden ingrijpende aanslagen in de
historische stad. Daarin verschillen we overigens
niet veel van andere steden. In veel steden werd
grote schade aangericht aan het cultuur
historisch erfgoed, om vrij baan te geven aan
modernisering en in het bijzonder aan de auto.
Tot zover niks nieuws. Rond de jaren '90 leefde
de aandacht voor het erfgoed in Wageningen
even op. Maar sindsdien gaat het heel hard,
zowel qua erfgoedbeleid als qua beeldkwaliteit.
Veel verdwijnt of is aangetast zonder enig
toezicht of overwogen beslissing, ook in het
voormalige campusdeel van Wageningen. En je
HEEMSCHUT
September 2021
Van Marrewijk: 'Met onze Vestingvisie bieden
we inhoudelijke munitie voor het erfgoed en
voor de omgevingsvisie die de gemeente
opstelt. We hebben de Vestingvisie inmiddels
aan de gemeenteraad aangeboden en bieden
hen hiermee een welkome cultuurhistorische
onderlegger. Dat bleek uit het feit dat de raad
de startnotitie voor de omgevingsvisie goed
keurde, inclusief al onze amendementen daar
op. Die amendementen vloeiden rechtstreeks
uit de Vestingvisie voort!'
Van Aller: 'Als NEW vragen we de gemeente om,
in samenwerking met ons en andere betrokke
nen, een uitvoeringsplan op te stellen en actief op
zoek te gaan naar subsidies en investeerders en
een fondsenwerver om de
plannen te financieren.'
Dré van Marrewijk, links, en Bart van Aller. Foto: Hilde van Tuinen
Daarmee komen Europese fondsen in beeld.
Zo verbinden we actuele opgaven aan het
weer zichtbaar en beleefbaar maken van de
rijke historie van onze vestingstad.'
Kopergravure van
Wageningen door
Frederick de Wit,
ca 1698.