Veranda's zijn ook vaak te vinden bij halte
plaatsen van voormalige of nog bestaande
tram- en spoorlijnen en vaker op de Drentse
zandgronden dan in het veen. De Vries: 'In het
veen had je eerder de knijpjes waar de lokale
bevolking jenever kwam drinken. Onder een
veranda zat ander publiek, noem het maar de
mensen die liever gazeuse of een biertje dronken.'
Boerencafés
Veel veranda's zijn gebouwd om die twee
bevolkingsgroepen uit elkaar te houden.
Dorpsbewoners zaten niet te wachten op
stedelingen in de gelagkamer en stedelingen
kozen voor de buitenlucht van de terrassen
onder de veranda's. Vooral bij boerencafés
was dat het geval. De Vries: 'De uitbaatsters
van die cafés waren vaak boerinnen, die wat
wilden bijverdienen. Er kwamen oorspronkelijk
vooral dorpelingen. Toen er ook stedelingen
neerstreken, zochten de uitbaatsters naar
mogelijkheden om beide groepen te bedienen.
Vandaar de bouw van de veranda's.'
De veranda's die De Vries en Schouten bij
de soms bijzonder luxueuze Drentse hotels
vonden, hebben een andere achtergrond.
Ze waren eerder bedoeld voor reizigers die
gebruik maakten van nieuwe manieren van
vervoer, zoals trein en tram. De Vries: 'Ook
in die zin waren de technologische en
economische ontwikkelingen de motor
achter het ontstaan van de veranda's.'
Ledenaanbieding
Het boek Aangenaam Verpozen,
veranda's bij Drentse cafés is in de
boekwinkel verkrijgbaar voor
22,50. Heemschutleden kunnen
het boek bestellen bij Frans Schouten
voor de gereduceerde prijs van 18,
inclusief verzendkosten via
frans@didifrans.nl.
De veranda bij café Welgelegen in Eelderwolde.
Hotel- café-restaurant Huize Entinge in Zuidlaren.
Gerard de Vries en Frans Schouten
voor een bedreigde veranda in Nietap.
Foto: Eric le Gras
