Zorgwekkend veel sloop in België
Vooral via Facebook
verschijnen sinds vorig
jaar opvallend veel be
richten uit België over
sloop van waardevol
erfgoed; van de kust
tot bij Luik. Vaak lijken
de initiatieven tot sloop
eenzelfde achtergrond
te hebben.
STERFGOED
Ook in de havens is het raak. In Gent mocht een
oude betoncentrale - een graffitiparadijs - deze
zomer worden gesloopt. En in Antwerpen vielen
afgelopen jaar grote silo's en hangars ten offer
aan de slopershamer. Op een bakstenen silo na
zijn de zogenaamde SAMGA-gebouwen aan het
Noordkasteel verleden tijd. Verbazingwekkend,
omdat in Nederland juist voor dergelijke ge
bouwen herbestemming vaker wordt toegepast.
Duidelijk is dat de ontwikkelwoede in Vlaanderen
hoogtij viert, ten koste van het erfgoed. Veel
erfgoed is weliswaar opgenomen in het zoge
naamde Inventaris van Onroerend Erfgoed,
maar lokaal kan men dan toch beslissen over
sloop. Een duidelijk afwegingskader wordt niet
altijd gevolgd en het verzet is meestal lokaal
en beperkt, vaak vanwege politieke belangen.
Zo durft een plaatselijke stadsgidsenvereniging
bijvoorbeeld geen protest aan te tekenen, omdat
ze ook een bijdrage ontvangen uit de gemeente
kas. In Hove bij Antwerpen is het echter juist
de politieke beweging Hovebeweegt die zelfs
een kant-en-klaar bezwaarschift online zet om
sloop van de villa Henriette af te wenden.
Karel Loeff
De sloop van de Pont du Trous in Doornik in
juli 2019 was voor mij persoonlijk het startschot
om met meer aandacht te kijken naar wat er
in België met het erfgoed aan de hand is. De
middeleeuwse stadspoort over het water is
gesloopt om een verbreding van het kanaal
mogelijk te maken. Aan de reconstructie met een
bredere doorgang wordt komend jaar begonnen.
Dit voorbeeld kreeg landelijk aandacht, maar als
je de Facebookberichten uit België volgt, is er
sprake van een uiterst zorgelijke ontwikkeling,
vooral ook in Vlaanderen. Zo is in Gent de strijd
gaande om behoud van de Moederschool uit
1913. Zie Heemschut 2020, nummer 3, pagina 36.
Op de plaats van deze modelschool zou een
filiaal moeten komen van de Aldi. De sloop van
een bijzondere Lourdesgrot bij het klooster van
de Broeders van Liefde in de Gestichtsstraat is
inmiddels uitgevoerd.
Deze zomer kwam de Facebook-community
Sterfgoed met een bericht over de vergunde sloop
van een pand in Blankenberge. Op nog geen
steenworp afstand van de Grote Markt moet een
in Vlaamse stijl opgetrokken herenhuis uit 1917
wijken voor een nieuw appartementencomplex.