Haven 15-19,
Volendam
Karel Loeff
Hotel Spaander in Volendam is uniek. In
1881 opgericht, speelde Leendert Spaan
der in op de komst van kunstschilders naar
het dorp. Nederlandse maar ook buiten
landse kunstenaars logeerden in het kleine
hotel, dat al snel werd uitgebreid.
In mei van dit jaar ging Spaander, eigendom
van de familie Schilder, failliet. De kunst
collectie, die onderdeel uitmaakt van de
geschiedenis van het hotel, bleef buiten het
faillissement.
Heemschut diende een aanvraag in bij
de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
(RCE) voor aanwijzing op rijksniveau van
het ensemble: dus het gebouw én de col
lectie: de collectie als verzameling en het
oorspronkelijke deel van het hotel als rijks
monument. Het pand is nu een gemeen
telijk monument. Dat biedt, vanwege de
verordening die beschermt op basis van
het bestemmingsplan, onvoldoende garan
tie om het waardevolle herberginterieur
en de schilderijencollectie te behouden.
Bovendien ziet Heemschut - gesteund
door experts van het Zuiderzeemuseum -
het hotel van nationaal belang als eerste
en unieke voorbeeld van een hotel annex
kunstverzameling. Hotel Spaander is het
ultieme icoon van de komst van het buiten
lands toerisme naar Nederland.
Indien hotel en verzameling uiteen vallen, is
de waarde van het bijzondere interieuren
semble verloren. Heemschut heeft van de
RCE een afwijzing gekregen op haar verzoek
tot aanwijzing. Dat vinden we verbazingwek
kend en zorgelijk, omdat Spaander een van
de zeventig interieurensembles is die nota
bene door de RCE als hoogst gewaardeerd
werd. Heemschut hoopt dat de RCE haar
beslissing heroverweegt en pleit ervoor dat
behalve het afvoerbeleid, ook een beter
aanwijzingsbeleid wordt vastgesteld. De hoop
is tevens gevestigd op de commissie, die
onder voorzitterschap van Sybrand Buma,
zich buigt over de herijking van de lijst te
beschermen roerende voorwerpen.
december 2020 HEEMSCHUT 5
