HEEMSCHUT SI
Bescherming naoorlogs erfgoed
De 17 Verenigde Zeelanden
actief
Gebouw Zegelwaarden.
NOORD-HOLLAND
Haarlem - Inventarisatie, waardering en bescherming van wederopbouw erfgoed in Haarlem
werd eind 2017 aan de gemeente Haarlem gevraagd door de gelegenheidscoalitie van
het Cuypersgenootschap, de Historische Vereniging Haerlem en Bond Heemschut. En zo
geschiedde. De gemeente schakelde hiervoor architectuurhistoricus Dolf Broekhuizen in,
die onlangs zijn onderzoekrapport heeft uitgebracht. De drie erfgoedinstellingen hebben
tijdens het onderzoek input geleverd, waaronder een short- en longlist van gebouwen en de
inventarisatie uit 2012 van de Vereniging Haerlem. Verder zijn feedback en aanbevelingen
gegeven op het conceptrapport. Het resultaat van het onderzoek: de ruimtelijke context van
Haarlemse wederopbouwwijken en gebieden, zeventig bijzondere gebouwen en objecten,
het voorstel om aanvullend twaalf gebouwen aan te wijzen als gemeentelijk monument,
zestien gebouwen de Orde-2 status te geven en een planologische bescherming te rege
len voor vijf wederopbouwwijken en twee gebieden. Bij de gemeentelijke monumenten zijn
vooral andere gebouwen dan woningen zoals scholen en bedrijfsgebouwen voorgesteld;
bij de Orde-2 status vooral woningen. Op zich een mooi resultaat, maar voor Heemschut
toch te mager. Reden waarom aanvullend voor veertien gebouwen alsnog bescherming is
gevraagd, met slechts twee honoreringen. Heemschut Noord-Holland beraadt zich op actie
voor enkele van deze gebouwen. Eind 2018 werd om reden van urgentie door de drie erf
goedinstellingen de status van gemeentelijk monument aangevraagd voor de Moeder van
de Verlosserskerk en heeft aanwijzing plaatsgevonden.
Peter Koppen
ZEELAND
Zeventien Zeeuwse erfgoedorganisaties heb
ben besloten tot structureel onderling contact
in een netwerk. Met behoud van ieders iden
titeit en waar nuttig bereid tot samenwerking.
Die organisaties variëren van maritiem erfgoed
tot landschapsbeheer en van archeologie tot
kerken en boerderijen. Van de kant van de
provincie wordt dat initiatief gestimuleerd. Van
veel kleine splintersubsidies wordt een grotere
pot gemaakt en op projectbasis zou onderlinge
samenwerking beloond kunnen worden zo is de
verwachting. Ook ondersteuning door Erfgoed
Zeeland ligt in die lijn. Voor het secretariaat van
Heemschut Zeeland is deze stichting belang
rijk. Erfgoed Zeeland beschikt over mensen,
middelen, vergaderfaciliteiten, depots onder
andere op basis van prestatieafspraken met
de provincie. Grotere- en kleinere vrijwilligers
organisaties die elkaar onderling steunen en
afstemmen. Vooral elkaar goed kennen voor
korte lijnen. Dat hangt vanaf nu niet meer af
van toeval. Van een dergelijk netwerk kun je
profijt hebben; meer effect en spankracht naar
gemeenten bijvoorbeeld. Als er een probleem
aangepakt moet worden en als er hulp of uit
leg nodig is. Heemschut Zeeland hoopt er niet
alleen profijt van te hebben maar ook aan bij te
dragen. Samen de zichtbaarheid vergroten en
er voor te zorgen dat monument en landschap
niet achterop raken. Onze expertise, mede
dankzij contacten op alle niveaus van onze lan
delijke organisatie, staat immers buiten elke
discussie.
Arjen Drijgers
18 december 2020