Bewaard, verdwenen, verminkt
Garage Unicum
Bevingsschade
Garage Bakema in Kantens.
schuurtjes auto's onderhouden. Als ze suc
cesvol waren, lieten ze grote garagebedrij
ven bouwen in de stijl van de Amsterdamse
School, de stijl die destijds ook in Groningen
zeer gewaardeerd werd.'
Een bekende naam was Fongers, een
fietsenfabriek aan de Hereweg in de stad
Groningen, die al in 1913 ook auto's ging
onderhouden en verkopen. Andere namen
zijn Dinkla in Appingedam en DAGO in Veen-
dam. In Oude Pekela is nog steeds garage
Dijkhuizen te vinden.
Stoelinga verdeelt de vaak onder archi
tectuur gebouwde garages in drie cate
gorieën. In de eerste zitten de gebouwen
die nog redelijk intact zijn en in de tweede
de gebouwen die al zijn gesloopt: 'In de
derde vind je de garages die zwaar zijn ver
minkt, vaak in de jaren zestig en zeventig
van de vorige eeuw. De eigenaren wilden
toen af van wat ze als overbodige tierelan
tijnen zagen. Daarvoor in de plaats kwa
men bijvoorbeeld grote plastic platen met
de bedrijfsnaam erop. Deuren met fraaie
ornamenten, onmisbare onderdelen van het
ontwerp, werden vervangen door eenvoudi
ger te onderhouden exemplaren.
Toch is er genoeg overgebleven. Stoelinga
noemt een paar van zijn favorieten: 'In Kan
tens heb je de voormalige garage Bisschop
aan de Pastorieweg. Mooi opgeknapt door
de architect die er nu woont. In Roode-
school staan aan de Hooilandseweg en aan
de Tilweg de twee panden van Garage Gor
ter. Aan de Hoofdstraat in Vierhuizen staat
een garage met daarnaast een woonhuis.
De bedrijfsruimte lijkt op een boerderij,
maar het was toch echt een garage.'
Triestere gevallen zijn er ook. Aan de Here-
weg in Bierum bijvoorbeeld. Stoelinga:
'Garage Unicum, gebouwd in 1934. Het
pand is beschadigd door aardbevingen als
gevolg van de gaswinning en de NAM wilde
het sluiten en afbreken. Er kwam zelfs een
hek omheen, maar de man die er zijn bedrijf
uitoefende, heeft dat weer weggehaald. Hij
moest verder met zijn bedrijf.'
Ook triest is wat er rest van een garage in
Zoutkamp: 'Ontworpen in de vorm van een
schip. Je kon er je auto stallen als je met
de boot naar Schiermonnikoog ging. Nu is
alleen de boeg van het schip nog vagelijk
herkenbaar. De rest is verdwenen.'
Net als de Groninger garages kampt
De KERK, de thuishaven van het
centrum voor de 'Groninger' Amster
damse School, met aardbevings-
schade. Hans Stoelinga wijst op
scheuren in de muren en op een
gapend gat naast een kozijn. Hoe
wel er geen direct instortingsgevaar
is, heeft het gebouw, eigendom van
de Stichting Oude Groninger Kerken,
dringend onderhoud nodig.
Terwijl hij dit vertelt, pakt Stoelinga
wat verfschilfertjes op van de grond:
'Er moet kortgeleden weer een beving
zijn geweest. Daarna vind je zulke
schilfertjes. Het was geen grote,
maar ik ben bang dat de scheuren
in het gebouw toch weer breder zijn
geworden.'
De tentoonstelling over de Groninger gara
ges is bij het verschijnen van dit nummer
van Heemschut afgelopen. De bijbehorende
auto- en fietsroutes zijn te verkrijgen via
www.dekerkonderdendam.nl/webwinkel.
Garage Bisschops in Kantens.
maart 2020 HEEMSCHUT 9
