Het klassieke pannendak bedreigd
Pannendaken, in ons land een vanzelfsprekendheid. Toch is het klassieke pannendak bedreigd. Een van
Nederlands grootste fabrikanten van dakpannen organiseert daarom een workshop, waarbij ook het hele
productieproces gevolgd kan worden. Een uniek inkijkje in een bedrijf dat voortbouwt op een levende traditie.
Karel Loeff
Het Noord-Limburgse dorp Tegelen, nu
onderdeel van de gemeente Venlo, is al
duizenden jaren verbonden met kleiwaren.
Vondsten van urnen bevestigen dat er in de
prehistorie al potten werden gebakken en
waarschijnlijk is de naam Tegelen afgeleid
van het romeinse woord tegula. Hier zitten
we aan de basis van wat nu nog een grote
werkgever is in het dorp: de dakpannenfa-
briek van BMI Monier. Want tegula betekent
letterlijk 'tichel' ofwel dakpan.
Het bedrijf BMI Monier komt voort uit de
in 1835 gestichte stoomdakpannenfabriek
van Laumans, die dertig jaar later Gebroe
ders Laumans wordt. Het huidige terrein
beslaat maar liefst zes hectare waarvan drie
hectare is bebouwd. Naast de vestiging in
Tegelen is er nog een bedrijf in Woerden,
waar hoofdzakelijk gesmoorde (blauwe)
pannen wordt gemaakt.
In Tegelen wordt rond 1890 voor het eerst
een kruispan geproduceerd. Dit type dak
pan volgt de eeuwenlange toegepaste holle
pan. Als we kijken naar het klassieke dak,
dan zien we een aantal veel gebruikte, en
wat zeldzamere dakpannen. De klassieke
dakpan is er anno 2020 nog steeds in ver
schillende soorten: de kruispan, de grote
Romaanse, de tuile du nord, de oude holle
en de opnieuw verbeterde holle pan (OVH)
zijn de nu nog meest geproduceerde. De
OVH werd overigens voorafgegaan door de
verbeterde holle pan (VH).
Behalve verschillende soorten zijn er ook
diverse maten en afwerkingen van dakpan
nen. Door zuurstof aan het bakproces te
6 maart 2020
