Bijzondere V&D details
Geschiedenis zichtbaar maken
Nu is het oude Vroom Dreesmann verle
den tijd. Overgebleven zijn de bedrijfspan
den, ooit architectonisch vooruitstrevend
en passend bij de expansieperiode van de
jaren 50 en 60, gericht op het presenteren
van producten variërend van dameskousen
tot woninginrichting. Later werden ze in een
sale/leaseback constructie aan beleggers
verkocht. Kan de bijzondere architectuur
behouden blijven, zelfs als ze als rijksmonu
ment zijn gewaardeerd?
Benno Vroom is een van de weinigen die
zich de bijzondere details nog herinnert.
Voor hun behoud zet hij zich nu in. Hij
heeft op alle vestigingen als troubleshoo
ter gewerkt en kent zo niet alleen de win
kels, maar ook de niet-publieksruimtes. Hij
weet waar zich de bijzonderheden bevinden:
een glas-in-loodraam dat werd geschonken
door directie of personeel, een plaquette of
de koker met documenten voor het nage
slacht die in Den Haag door Anton Drees
mann samen met Burgemeester Kolfschoten
werd ingemetseld en pas na 100 jaar weer
tevoorschijn mocht worden gehaald. Er was
- vooral in de directiekamers - meubilair
met historische waarde, zoals in Amster
dam de directiemeubels afkomstig zijn uit
de kerk die ooit heeft gestaan op de huidige
plek van V&D en waar nog eerder Brouwerij
't Boompje stond.
Vastgoedeigenaren zijn bij hun panden
meestal minder betrokken; soms loopt een
aannemer tegen dergelijke aan de winkel
keten gelieerde bijzonderheden aan. Dan
moet je maar hopen dat ze de waarde ervan
Reliëf van dansende meisjes in de gevel van de V&D Utrechtsestraat in Amersfoort door
mevrouw Koning-de Jong.
beseffen en ze niet rechtstreeks naar de
container afvoeren. Schilderijen van oprich
ters of een tableau zijn nu 'verborgen' opge
slagen in een stadsarchief of bij een bedrijf.
Een uitzondering is een muurschildering
geschilderd op bakstenen aan de Sint Joris-
steeg te Amsterdam, vanuit La Place is deze
goed zichtbaar. De muurschildering is tegen
woordig van een beschermlaag voorzien.
Vrooms doelstelling is tweeledig: hij wil de
geschiedenis van V&D vastleggen in een
informatieve website, waar je door te klik
ken op een plaatsnaam de geschiedenis
van de V&D-vestiging in verschillende fases
kan bekijken en volgen. Hij heeft van alle
vestigingen foto's gemaakt en in een archief
bijeengebracht. Bij de gemeenten heeft hij
bouwgegevens opgespoord en gemerkt hoe
slecht vele van die gegevens toegankelijk
zijn. Leuk zijn onverwachte ontdekkingen,
zoals over de brand in V&D Breda, die bleek
te zijn ontstaan doordat een elektromotortje
was doorgebrand dat een etalage-zwarte-
pietje aandreef.
Benno Vroom zoekt contact met overheden,
volksvertegenwoordigers en verschillende
archieven. Hij stuit regelmatig op de moei
lijke toegankelijkheid, die vaak per locatie
ook nog eens verschilt. Het gaat hem om
het vastleggen en catalogiseren van wat
er is, het bewaren van de objecten, ze te
beschrijven, te beschermen en ze voor het
publiek zichtbaar te maken. Kun je via die
objecten de tijd terugroepen dat mensen
naar V&D in hun stad gingen, er winkelden
en neerstreken in de lunchroom, waar ze
uit het V&D-servies koffie dronken, met de
hotelzilveren kannetjes en schaaltjes?
Te hopen is dat Benno Vroom in goede
samenwerking met Heemschut het erfgoed
dat hij alleen kent, kan behouden op de
wijze die hem voor ogen staat. Daarvoor is
Vroom lid geworden van Heemschut.
Benno Vroom.
maart 2020 HEEMSCHUT 11