WÈ> I
Materiaalgebruik
te
Jan de Roo, secretaris van de stichting Beleef de Keenesluis, Tom van Eekelen (Heemschut
Noord-Brabant), initiatiefneemster Ineke Peters en haar zoon.
er uiteindelijk in 2017 toch geld van het
waterschap, Rijkswaterstaat en de provincie
voor de restauratie. Ineke: 'Ze konden niet
anders, de roep om restauratie kwam van
alle kanten.'
Vervolgens begon het restauratieproces, dat
nu nog steeds in volle gang is. Voor de sluis
is een houten scheprad gemaakt en zijn er
speciale 18de-eeuwse stenen ontwikkeld.
Deze zijn kleiner dan normale bakstenen en
op de originele 18de-eeuwse wijze gemaakt.
Ineke: 'De architect is heel kritisch op het
materiaalgebruik. Stenen zetten uit en
krimpen, als dat niet gelijk gebeurt krijg je
scheuren. Door de speciale stenen zal dit
niet gebeuren.' Daarnaast zijn er ook estheti
sche redenen voor de keuze van deze steen.
Helaas zal het niet mogelijk worden om door
de sluis te varen. De stichting had hier wel op
gehoopt, maar volgens het waterschap mist
er een functionele waarde.
In 2013 heeft Annemiek van der Made naar
aanleiding van het proces van de Keenesluis
een boek geschreven over de geschiedenis
van de sluis en het riviertje 'De moaie Keene'.
Ineke: 'Dit boek is heel toegankelijk geschre-
ven en wekt hierdoor voor velen de geschie
denis van de sluis en de rivier weer tot leven.'
Dit jaar bestaat de Keenesluis 250 jaar en
Ineke hoopt dit na de zomer te vieren met
de opening van de sluis. 'De Keenesluis zal
een verpoosplek worden voor wandelaars
en fietsers' zegt ze. 'Nu is de Keenesluis
eigenlijk al een toeristische attractie. Veel
mensen stoppen hier even om te kijken hoe
het met de restauratie staat.'
Alma Hoekstra studeerde planologie en is
stagiaire bij Heemschut.
De Keenesluis, gelegen in het riviertje
de Keene, stamt uit 1769 en diende
als keersluis. Een keersluis zorgt
ervoor dat bij vloed het water wordt
tegengehouden en bij eb het water
uit de polder wordt geleid. Het bijzon
dere aan de sluis is dat zij in 1892
een houten scheprad kreeg. Naast de
sluis werd een huisje gebouwd met
een stoommachine die het schep
rad aandreef. De sluis kreeg hierdoor
ook de functie om de ondergelopen
polders droog te pompen. Normaal
gesproken werden dit soort schep
radstoomgemalen niet gecombineerd
met sluizen, maar bij de Keenesluis
is dit wel gebeurd. Bij de watersnood
ramp in 1953 is de Keenesluis met
haar scheprad de redding geweest
van de polder. In 1958 is de sluis bui
ten gebruik gesteld en raakte vervol
gens in verval.
Benieuwd geworden naar deze bij
zondere sluis? Kom dan op Open
monumentendag naar West-Brabant
om de opening van de sluis mee te
maken. Kunstenaar Bertus de Vet
zal op deze dag ook zijn kunstproject
tonen over zijn levensgeschiedenis
langs de Keene.
september 2019 HEEMSCHUT 29
ff
De drooggelegde
watergang maakt de
restauratie vanaf het
fundament mogelijk.
