Geschenkwoningen
Geen vakantiepark
ZUID-HOLLAND
Na de Watersnoodramp van 1953 stuurden
de Scandinavische landen achthonderd zoge
naamde geschenkwoningen naar Nederland.
Deze houten huisjes waren bestemd voor gezin
nen die hun huizen verloren hadden aan het
water. De prefab-woningen werden verdeeld
over de drie provincies: Zeeland, Noord-Brabant
en Zuid-Holland. Sinds 1953 zijn honderden
huisjes afgebroken en nog veel meer werden
vaak onherkenbaar verbouwd. Op dit moment
proberen de drie provincies samen de overge
bleven geschenkwoningen te beschermen.
Medio 2018 attendeerden verschillende par
tijen Heemschut Zuid-Holland op het verval en
verlies van deze woningen. Terwijl Heemschut
zich nog op actie beraadde, besloot voorma
lig SP-Statenlid Bart Vermeulen zelf vragen te
stellen. Zijn initiatief zorgde ervoor dat, naast
periodiek overleg tussen de drie provincies en
een volledige inventarisatie van de woningen,
ze beter beschermd gaan worden in provinci
ale waardenkaarten. Heemschut Zuid-Holland
blijft in contact met de heer Vermeulen en de
betrokken ambtenaren, zodat de aandacht niet
opnieuw verslapt.
Gert Jan de Boer
Een geschenkwoning te Dubbeldam, die
inmiddels gesloopt is. Foto uit jaren '50.
Artist's impression van de OREZ-plannen.
NOORD-HOLLAND
Enkhuizen - In het Zuiderzeemuseum waant
de bezoeker zich een eeuw terug in de tijd.
In het Buitenmuseum, geopend in 1983, kan
er gewandeld worden tussen authentieke vis
serswoningen van rond 1910. Een beleving
die fors onderuitgehaald gaat worden, als pro
jectontwikkelaar Droomparken zijn zin krijgt
pal naast het museum tachtig vakantiewo
ningen te bouwen. Heemschut Noord-Holland
schaart zich onder de grote groep bezwaar
makers tegen dit plan en bevindt zich in goed
gezelschap. Want ook het museum, het minis
terie van OCW, het Comité tot Behoud van het
Enkhuizerzand en tal van andere organisaties
zijn in het geweer gekomen.
Saillant detail is dat de gemeente Enkhui
zen een van de vijf ministeries, vier provin-
cies, 32 gemeenten en zes waterschappen
is die recent de Agenda IJsselmeergebied
ondertekenden, waarin werd afgesproken
de kernkwaliteiten van dit stuk Nederland
te waarborgen. De handtekening van Heem
schut prijkt ook onder dit document. Een
regelrechte overtreding van de Provinciale
Ruimtelijke Verordening begaat de gemeente
door geen rekening te houden met de Lei
draad Landschap en Cultuurhistorie, die in
april 2018 door de provincie Noord-Holland
is vastgesteld. Kortom, Heemschut Noord
Holland ziet voldoende aanknopingspunten
om dit megalomane plan, dat het unieke aan
gezicht van Enkhuizen en de relatie tussen
Enkhuizen, het Buitenmuseum en het IJssel-
meer bedreigt, te keren.
Peter Schat
september 2019 HEEMSCHUT 17