Special
Hunzehaven Groningen
De kraan langs het Nieuwe Dok (Dok II).
De twee kranen aan de Hunzehaven.
24 HEEMSCHUT juni 2019
Aan de Oosthaven in Groningen stad staan
bij de firma Ritsema Sierbestrating twee
grijper wipkranen al enige jaren maar te
staan. De kranen zijn oorspronkelijk gele
verd aan de gemeente Groningen en deden,
samen met nog twee kranen van hetzelfde
type, jarenlang dienst voor de overslag van
bulkgoed. Op het hoogtepunt, rond 1970,
kwamen nog twee tweedehands kranen
afkomstig uit de Amsterdamse haven ver
sterking bieden, zodat in deze binnenha
ven enige tijd zes kranen werkzaam waren.
Sinds maart 2014 houdt NedSEK zich bezig
met de mogelijkheden tot herbestemming
van de twee overgebleven kranen.
De vier kranen van het voormalig gemeen
telijk havenbedrijf in Groningen - zeg niet
dat ambtenaren niet creatief zijn - zijn bij
hun oude werkgever ieder apart vernoemd
naar klassieke krachtpatsers: Centaur, Atlas,
Hercules en Titan. Alle vier zijn fabricaat
Conrad-Stork en dateren uit het midden
van de jaren vijftig. De twee resterende kra
nen, de Centaur en de Atlas, hebben inmid
dels bijna de pensioengerechtigde leeftijd
behaald. Een door NedSEK in 2016 opge
steld rapport over de kranen is uitgereikt
aan onder andere de verantwoordelijke wet
houder. Op basis hiervan kon een aanvang
gemaakt worden met behoud. Het rapport
omvatte een omschrijving van de kranen,
ontwikkelingsmogelijkheden, aanbevelingen
en een cultuurhistorisch waardeoordeel op
gesteld volgens de richtlijnen van de Rijks
dienst voor het Cultureel Erfgoed.
De gemeente Groningen is duidelijk van
zins om iets met de kranen te doen, maar
een echt besluit is tot nu toe uitgebleven
en evenmin is het (nog) niet tot een echte
haalbaarheidsstudie gekomen. We zijn nu
De Nederlandse Stichting Erfgoed Kranen
(NedSEK) is inmiddels al een aantal jaren
bezig om het historisch belang van deze
technische installaties zo breed mogelijk
onder de aandacht te brengen en met raad
en daad behoud ervan te bevorderen. Sinds
de oprichting van de stichting in februari
2015 is de hijskraan beter op de erfgoed
agenda komen te staan door activiteiten
als een jaarlijkse Kranendag, symposia en
publicaties, waaronder eind vorig jaar een
eerste boekuitgave met als titel: Haal op
die hijs.
Het voornaamste doel van NedSEK is een
overzicht van de bestaande kranen in
Nederland te verkrijgen en het bevorderen
van het behoud van de belangrijkste exem
plaren. Bij onze verschillende behoudsac-
ties in de afgelopen jaren staan we niet
alleen. Zo is er steeds meer initiatief vanuit
verschillende groepen - zowel particulier,
organisaties als overheid - voor restauratie
en hergebruik van deze bonkige reuzen. In
dit artikel presenteren we een aantal pro
jecten die de afgelopen jaren gerealiseerd
zijn, naast werk in uitvoering.
