Special
Gebruik
Wat opvalt aan de nieuwe koepels, is dat
het uiterlijk belangrijk wordt gevonden.
Met als gevolg dat soms architecten wor
den aangetrokken. De koepel van Nuis uit
2014 naar ontwerp van Bert Boer, heeft
bijvoorbeeld een esthetisch doordacht ont
werp. Net als die van Assen uit 2005 van
Hanshan Roebers en die van Nieuw-Vennep
uit 2014 een ontwerp van Frank Halmans.
Het uiterlijk vertoon is wel eens anders
geweest. Vooral in Overijssel en Gelder
land staan veel exemplaren met dezelfde
doodse uitstraling, allemaal stammend uit
de jaren vijftig. Eenvoudig gemetselde no-
nonsense bakken in Rijssen, Zwartsluis,
Groenlo, Eibergen en Neede doen vermoe
den dat ze allemaal door hetzelfde bedrijf
zijn gebouwd.
In de jaren '30 was het rieten dak populair:
Emmen, Dwingeloo, Ruurlo, Zelhem, Velp,
Ellecom en Blaricum. In de jaren '90 kon
het blijkbaar niet gek genoeg. De koepels
van Drachten, een ontwerp Gunnar Daan,
Zuidwolde van Wiek Röling en Wezep (ont
werp onbekend) zien er op de eerste plaats
gedurfd uit.
Enfin. In Wijnjewoude staat sinds kort aan
de Merkebuorren een nieuwe muziekkoe
pel. In Barger-Osterveld willen ze er een.
Die van Harlingen kan nog gefotografeerd
worden. De koepels in Amsterdam en Rot
terdam wachten nog op mij. En anders valt
in Noord-Brabant en Limburg nog heel veel
te spotten.
Joep van Ruiten is cuituurjournaiist voor
Dagblad van het Noorden de Leeuwar
der Courant en gespecialiseerd in literatuur,
beeldende kunst, erfgoed en Drenthe.
De moderne koepel in Drachten werd ontworpen door Cunnar Daan in 1996.
Maar wat moet je ermee? Op die vraag
bestaat geen goed antwoord. Sinds ik koe
pels spot, heb ik één keer live mogen mee
maken dat er een concert werd gegeven:
in Leiden op zondagmorgen in het voorjaar.
Wat ik vaker zag, was dat ze gebruikt wer
den als hangplek voor blowende jongeren,
wat ook een functie is.
Onlangs deed de eigenaar van de koepel
in Emmen een oproep om tot bruikbare
ideeën te komen. Hoe moeilijk kan het
zijn? Een podium kan gebruikt worden als
podium, voor muzikanten en acteurs, varië
rend van politici tot en met Sinterklaas, dj's
en PowerPointpresentaties, voor concerten
op Moeder- of Vaderdag.
In Eibergen zijn rond de koepel tribunes
gebouwd zodat het publiek ook open
luchtspelen kan bijwonen. De koepel in
het Noorderplantsoen in Groningen wordt
tevens gebruikt voor filmvertoningen. In de
muziekkoepel in het Sterrebos in Groningen
wordt jaarlijks het poëzie-evenement Dich
ters in het Donker gehouden. Over schijn
baar marginale verschijnselen gesproken:
poëzie liegt er ook niet om.
Een heel recent exemplaar uit 2016 op de Markt in Ommen.
26 februari 2019
