HEEMSCHUT SI
Op weg naar St. Anna...
actief
ZEELAND
Demografische ontwikkelingen zijn van groot
belang voor de woningmarkt. Vergrijzing van de
bevolking, kleinere huishoudens, de trek naar
de stad en krimp aan de randen van Nederland
bepalen de komende jaren het beeld. (Dorien
Manting: NRC 29-12-2018)
Zeeuws-Vlaanderen bevindt zich in die periferie
en Heemschut merkt dat.
Ook in Zeeland zijn de verschillen in woning
behoefte groot. Tot 2040 zullen er in Zeeuws-
Vlaanderen 3.600 meer woningen aanwezig zijn
dan huishoudens. In het westen van Zeeuws-
Vlaanderen, in de gemeente Sluis, zijn dat er
dan 1.700. Bijzondere waakzaamheid dus voor
leegstand, verval van karakteristieke gebouwen
uit de wederopbouwperiode en ook voor het in
standhouden van monumenten. Dat is de eer
ste gedachte die opkomt. Misschien is dat zo,
maar vooralsnog merkt Heemschut Zeeland
dat er ook een andere kant van de medaille is.
In het kleine beschermde stadsgezicht Sint
Anna ter Muiden met 50 inwoners, is iets heel
anders aan de hand dan bij de wijken en rijtjes
huizen uit de wederopbouwperiode in Oostburg
of Schoondijke.
Het ene woonmilieu is het andere niet en
dat heeft alles met monumentale kwaliteit te
maken. In 2018 is van verschillende kant bij
Heemschut Zeeland zorg aangekaart over wat
er speelt in St. Anna ter Muiden. Betrokken
burgers, de ogen en oren van wat er niet (of
wel?) goed gaat. Voor Heemschut Zeeland is
dat het reguliere vrijwilligerswerk, maar toch...
er is energie in gestoken en ook hierop mag de
schijnwerper wel eens worden gezet.
Wat is er aan de hand? Sint Anna ter Mui
den - vroeger 'Mude' geheten was in de Mid
deleeuwen de voorhaven van Brugge - is een
van de kleinste stadjes van ons land en ligt in
het meest westelijke puntje van Nederland,
pal aan de grens met België. Sint Anna vormt
mede dankzij de kwaliteit van het beschermde
stadsgezicht een buitengewoon aantrekkelijk
woonmilieu, ook voor Belgen, soms met uit
gesproken opvattingen over wooncomfort en
exterieur.
Waar gaat het over?
(Ver)bouwplannen waarvoor een bestemmings
plan wordt aangepast. Een steenworp verderop
wervende proposities op (Vlaamse) makelaars
sites. Of bij een ander pand, het langdurig
gebrek aan onderhoud, in dit geval van een
rijksmonument. Het kwam allemaal in 2018
langs. Actief dus, vanuit een heel ander per
spectief dan bevolkingskrimp in de regio!
Wat doet Heemschut ermee? Verifiëren, uit
zoeken, plannen en procedures inzien en schif
ten wat er wel en wat er niet toe doet, terug
koppelen, waken en zo nodig op de bres. Want
ook dat was nodig. Niet altijd, maar dat weet je
pas nadat alles op een rij is gezet.
En wat levert dat op?
Wat makelaars beweren blijkt geen maatstaf.
Wat in een officiële procedure zit is controleer
baar en bleek doorgaans zorgvuldig gedaan en
gemotiveerd.
Wat (bewust?) niet onderhouden of gecom
municeerd wordt, behoort geen opmaat te zijn
tot een latere sloopvergunning. En dat laten we
weten.
Op een paar kilometer afstand van elkaar zijn
verhoudingen op de woningmarkt in Zeeuws-
Vlaanderen soms net zo tegengesteld als voor
het hele land wordt geschetst. De nabijheid
van de grens met België draagt daar aan bij.
En monumenten hebben daar in dit geval alles
mee te maken!
Heemschut Zeeland organiseert in 2019 een
excursie in West Zeeuws-Vlaanderen met in het
bijzonder aandacht voor de wederopbouw van
dit in de oorlog zwaar getroffen gebied.
Arjen Drijgers
Sint Anna ter Muiden, Marktstraat 2.
februari 2019 HEEMSCHUT 17
