Subsidies
Nieuw initiatief
Nieuwe uitgever
David Keunii
Op www.bonas.nl treft men een lijst
aan van boeken die in de BONAS-
reeks zijn verschenen en nog niet zijn
uitverkocht. In het kader van dit arti
kel heeft de Stichting BONAS voor de
leden van Heemschut een eenmalige
aanbieding: voor slechts 30 euro kunt
u een keuze maken van vijf delen uit
de kleine 'bruine' reeks, voor 60 euro
uit de grote reeks. Combinaties zijn
uiteraard mogelijk. U kunt dit bedrag
overmaken op bankrekening NL 02
ABNA 04827.42.364 van de Stichting
BONAS, met vermelding van namen
van de architecten van uw keuze. De
boeken worden u dan zo snel moge
lijk kosteloos toegestuurd.
ven essay vooraf. Zo kwam het eerste, nog
zeer bescheiden deel in de reeks, over de
architect Michiel Brinkman, tot stand.
In het nieuwe Architectuur instituut kreeg
BONAS een eigen werkruimte. Onder leiding
van een kleine, vaste staf, werkten studen
ten, stagiairs en vrijwilligers aan de opbouw
van de database. Jaarlijks werden twee
delen in de reeks gepubliceerd, die soms
werden gekoppeld aan een tentoonstelling
in het NAi.
Een belangrijke stap vormde eind jaren
negentig de toekenning door NWO (Neder
landse Organisatie voor Wetenschappelijk
Onderzoek) van een zogenaamde Digitali
seringssubsidie Middelgroot, die BONAS in
staat stelde om gedurende vier jaar versneld
aan haar doelstellingen te werken. Uit deze
gelden kon onder andere een kunsthistori
cus worden bezoldigd, die alle belangrijke
architectuurtijdschriften uit de 19de en 20ste
eeuw ontsloot. Ook was er meer ruimte
voor onderzoek in de archieven van het
NAi. Echter, tegen de adviezen van de Raad
voor Cultuur in, beëindigde de rijksoverheid
in deze periode haar structurele subsidie
aan BONAS, want onderzoek zou een taak
zijn van het NAi. Het NAi erkende zijn ver
antwoordelijkheid en zette de financiering
enkele jaren voort.
De uitgave van de delen moest echter met
incidentele subsidies worden voortgezet.
De overgang van NAi naar HNI (Het Nieuwe
Instituut) betekende dat er gedurende een
periode minder aandacht was voor archi
tectuur. Hoewel in deze periode de boeken
groter van formaat en absoluut zeer fraai
waren, verschenen ze beduidend minder
frequent. Tegelijkertijd stagneerde het werk
aan de database en werd ook de inventari
satie van tijdschriften niet langer bijgehou
den. Inkomsten uit subsidie- en sponsorgel
den werden beduidend minder, zodat het
voortbestaan van BONAS aan een zijden
draadje hing en opheffing werd overwogen.
Drie jaar geleden besloten onder anderen
Mariet Willinge, voormalig Hoofd Collectie
van het NAi, kunsthistorici Wies van Moor-
sel en Juliette Roding, auteur van enkele
BONAS boeken Tonny Claassen, en initiator
van het project Tjeerd Boersma, dat het
werk van de stichting niet verloren mocht
gaan. Spoedig werd op hun initiatief een
nieuw bestuur gevormd. Een Raad van
Advies, bestaande uit architectuurhistorici
en architecten verbonden aan de Neder
landse universiteiten, adviseert het bestuur
van de Stichting BONAS 'gevraagd en onge
vraagd' over de te varen koers. Inmiddels
is er een nieuwe website ingericht, www.
bonas.nl, die direct toegang geeft tot de
database Archiwijzer. Enthousiaste vrijwilli
gers dichten het gat in de database tussen
ca. 2000 en nu, waarbij ook nieuwe tijd
schriften, zoals De Groene Kamer, worden
ontsloten. Op dit moment wordt een ANBI-
status nagestreefd en naarstig gezocht naar
financiële middelen om met name de pro
grammatuur van de database en de inter
face een update te geven, als ook om oude
fouten uit de bestanden te verwijderen.
Uitgeverij Verloren in Hilversum werd bereid
gevonden om de boekenreeks voort te zet
ten, in een nieuw format. Bij de uitgave van
boeken wordt rekening gehouden met een
zo groot mogelijke afwisseling wat periode,
discipline en regio. In de herfst verschijnt
een boek over voormalig rijksbouwmeester
Tjeerd Dijkstra, waarna in het voorjaar van
2019 aandacht wordt besteed aan tuin
en landschapsarchitect John Bergmans.
Andere delen in voorbereiding betreffen de
Haagse art nouveau architect Joh. Mutters
jr., de 'neogotische' architect Karl Weber
en de architecten Wijnand Lemei en Bruno
Nobile de Vistarini, die in het interbellum in
Nederlands-Indië actief waren.
Aquarel Spiegelkerk, ontwerp Th.W. Rueter,
's-Gravelandseweg, Bussum, 1922-1924.
december 2018 HEEMSCHUT 43
