Weldra museum?
Hooibergenterrein van Hasselt
Hooibergen zie je weinig
meer in Nederland en het
hooibergenterrein bij Hasselt
is zelfs het laatste van ons
land. Toen het erop leek dat de
zeven hooibergen op dat terrein
plaats moesten maken voor een
villawijkje, kwam Heemschut
Overijssel in actie. Hun pro
actieve aanpak lijkt succes te
krijgen.
Eric le G ras
Hooi als exportproduct
Hooibergen terrein bij Hasselt in 2017.
Voor het verdwijnen van de hooibergen zijn
goede redenen aan te wijzen. Koeien eten
voornamelijk gras en dat is tegenwoordig
verpakt in plastic balen. Paarden eten nog
wel hooi, maar het aantal paarden is sterk
afgenomen. Hooibergen hebben daarmee
hun oorspronkelijke functie verloren en
veruit de meeste boeren hebben ze opge
ruimd.
Wat blijft, is hun waarde als agrarisch erf
goed en dat is waarvoor Adriaan Velsink, lid
van Heemschut Overijssel, zich inzet: 'Voor
mijn pensionering werkte ik bij de provin
cie Overijssel, waar ik me bezighield met
de ruimtelijke kwaliteit in relatie tot het erf
goed. Zo kwam het hooibergenterrein op
mijn pad en ik heb gezocht naar een manier
om het te behouden.'
Destijds lukte dat niet, maar als lid van
Heemschut Overijssel en gesteund door
een subsidie van Heemschut, waagden
Velsink en zijn mede-commissieleden een
nieuwe poging: 'Het terrein verrommelt en
de hooibergen liggen er slecht bij. Metalen
onderdelen zijn gaan roesten, er is veel ver
timmerd en soms staan er alleen nog palen.
Ze worden bijvoorbeeld gebruikt als opslag
of schapenstal en van onderhoud is nauwe
lijks meer sprake. En dan waren er ook nog
plannen voor woningbouw op het terrein.'
Een uniek onderdeel van de Nederlandse
hooicultuur dreigt verloren te gaan: 'Hooi
was in het verleden essentieel in de veeteelt
en onmisbaar voor het transport. Denk maar
aan de paarden van Van Gend Loos en het
leger.' De kwaliteit van het hooi uit Noord
west-Overijssel was uitzonderlijk hoog: 'Boe
ren uit de IJsseldelta exporteerden zeventig
procent van hun hooi naar de Randstad en
het buitenland, zelfs naar Zwitserland.'
Het hooi van het hooibergenterrein van
Hasselt kwam van het land van boeren uit
het stadje: 'Hun bedrijven waren gevestigd
in stadsboerderijen en het stadbestuur ver
bood vanwege het brandgevaar door hooi-
broei de opslag van hooi bij het bedrijf. De
logische oplossing was een hooibergenter
rein buiten de bebouwing, zoals je dat ook
vond bij andere plaatsen in Noordwest
Overijssel en elders in Nederland.'
38 UT september 2018