Gevels Choorstraat gered
Eerherstel voor kunstwerk
LIMBURG
ZUID-HOLLAND
Monster - Het karakteristieke gevelbeeld van de
Choorstraat in Monster, gemeente Westland,
en een deel van de witte zijgevel aan de Dr. Van
den Brinkstraat blijven behouden. Aanvankelijk
leek het al jaren erop dat het leegstaande en
verpauperde pand café Overheijde gesloopt zou
worden en dat daarmee het beeldbepalende
aanzicht van de Choorstraat zou verdwijnen.
De Monumentencommissie van de gemeente
Westland is akkoord gegaan met betrekking tot
de plannen de gevels te behouden met achter
liggende nieuwbouw. Dit is een enorme verbe
tering ten opzichte van de huidige staat. Het
historisch straatbeeld blijft hiermee in tact en
wordt er zelfs door versterkt. De omgevingsver
gunning voor sloop en nieuwbouw is inmiddels
verleend. Heemschut Zuid-Holland heeft het
gemeentebestuur van Westland gecomplimen
teerd met deze ontwikkeling.
Marc Scheidius
TILBURG EN WMK
Venlo - Venlo was vanaf het eind van de 19de
eeuw het toneel van sterke veranderingen.
Dat is tastbaar in de geschiedenis van de kerk
en de ermee verbonden begraafplaats. Dank
zij de gezamenlijke inspanning van tal van
Nederlandse Antoniusbroederschappen en het
Nederlandse episcopaat werd eind 19de eeuw
in Blerick de neogotische bedevaartkerk der
Gelofte van de H. Antonius van Padua gebouwd.
Vanuit heel Nederland werden bedevaarten
naar Blerick georganiseerd. Echter al kort na
de bouw verminderde het animo daarvoor. Een
volledig einde aan de bedevaartpraktijk kwam
toen november 1944 de kerk, bij het terugtrek
ken van de Duitsers, geheel werd vernield.
Bij de wederopbouw in 1960 koos men voor
een andere dan de gebruikelijke oost-west ori-
entatie van de kerk. Daartoe werd een deel van
het oude kerkhof benut voor de nieuwbouw. De
nieuwe kerk staat om die reden op een betonnen
plaat, die op pijlers een meter boven de grond is
gebracht om de graven in stand te kunnen hou
den. In 1958 was het kerkhof al buiten gebruik
gesteld, toen een geheel nieuwe gemeentelijke
begraafplaats in de Blerickse Bergen in gebruik
werd genomen. Geheel in de geest van die tijd
werd een sterke uniformiteit van de graven door
gevoerd: in de dood is iedereen gelijk. Enkele
van de grafvelden met de originele kruisen
verkeren nog in goede staat. Mede dankzij de
inzet van Heemschut Limburg is het de bedoe
ling om de monumentale toegangspartij nu een
beschermende status te geven. Zo blijven de
aanzienlijke veranderingen in de rooms-katho-
lieke cultus en in de begraafcultuur opvallend
zichtbaar in deze kerk en begraafplaats.
Hans Vermeer
Tilburg - Het NS-station van Tilburg (1965) wordt door velen gezien als een hoog
tepunt van naoorlogse architectuur. Het is gebouwd naar ontwerp van de bekende
spoorwegarchitect Koen van der Gaast. In de door Van der Gaast gebouwde stations
is altijd veel ruimte voor wandkunst. Bij de entree van NS-station Tilburg is vanaf
het begin een groot glasmozaïek van de Bredase kunstenaar Piet Buys aanwezig.
Dit expressieve werk toont komende en gaande reizigers. In de afgelopen decennia
is het kunstwerk in verval geraakt. Het werd niet goed onderhouden en er werden
kaartautomaten en informatieborden op de mozaïeken aangebracht. Enkele jaren
geleden is besloten tot een grote verbouwing van het station. Vanaf dat moment
heeft de Werkgroep Monumentale Kunst zich ingespannen voor eerherstel voor het
kunstwerk. Uiteindelijk is het gelukt om met de NS goede afspraken te maken over
restauratie. Het werk is uitgevoerd door Raymund Bervoets en Constant van der
Heijden uit Breda. Uniek is dat men bij de restauratie gebruik heeft kunnen maken
van het oorspronkelijke glas van Piet Buys. Via de familie van de kunstenaar is een
grote partij oorspronkelijk werkmateriaal bemachtigd. De WMK hoopt dat toekom
stige reizigers weer optimaal zullen genieten van dit bijzondere erfgoed.
Gerard van den Berg en Norman Vervat
september 2018
HEEMSCHUT