Geen waterkering meer
Bedreiging historische skyline
HB
De Knardijk.
FLEVOLAND
De Knardijk is een markant landschappelijke
element in Flevoland en het belichaamt bijzon
dere Nederlandse en Flevolandse historie. De
status van de Knardijk als regionale waterkering
is onlangs vervallen. Daarmee ontstaat een
discussie over de gebruiksfunctie. In mei orga
niseerde Heemschut Flevoland een symposium
en een excursie om het bijzondere historische
en landschappelijke karakter te benadrukken.
De dijk is vlak na de Tweede Wereldoorlog met
Marshall-hulp aangelegd en vormde daarmee
het begin van de polder Oostelijk Flevoland. De
dijk was ook de eerste en enige toegangsweg
naar Lelystad Haven. De waterkering en het
nieuwe Lelystad werden in de jaren vijftig en
zestig van de vorige eeuw een topattractie voor
toeristen met als gevolg files op de dijk. Daarna
fungeert de Knardijk als waterkering, omdat de
aangrenzende toekomstige polder Zuidelijk Fle
voland nog water was. In geologische zin mar
keert de dijk in de diepe ondergrond het land
schap dat is ontstaan tijdens en na de ijstijden.
Waar de huidige Knardijk ligt, ligt de scheiding
tussen twee begraven landschappen, de een
gevormd door de rivieren Vecht en IJssel, de
andere door de rivier de Eem. In de tijd van
de Zuiderzee is de locatie van de dijk onder
deel van een bijzonder onderwaterlandschap.
De Zuiderzeevissers kenden de omgeving goed.
De aanwezige ondiepte noemden ze de Knar. In
de levenscyclus van de Zuiderzeeharing en de
Zuiderzeegarnaal was de Knar erg belangrijk.
Foto: Ben te Raa
Als in de 20ste eeuw de vissers zijn verdwenen,
komt een landschap boven water met scheeps
wrakken uit de Zuiderzeeperiode en resten van
vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog.
Op het drooggelegde nieuwe land krijgen boer
derijen een plaats en worden bossen voor
natuur en recreatie aangelegd. De eerste
natuurbouw van Nederland vindt langs de Knar
dijk plaats met de aanleg van natuurgebied
Harderbroek, een proces dat zich zal herhalen
met de aanleg van de Oostvaardersplassen aan
de andere kant van de Knardijk. De auto's zijn
inmiddels verdwenen van de dijk. Fietsers en
wandelaars kunnen nu hoog boven Flevoland
genieten van het uitzicht, het landschap en de
historie. En dat moet zo blijven.
Ben te Raa
UTRECHT
Amersfoort - Heemschut Utrecht en het Forum Ruimtelijk Erfgoed Flehite
luiden de noodklok over de bedreiging van het aanzicht van historisch Amers
foort. Het op de hoek van de Utrechtseweg en Stadsring geplande bouwwerk
'The Spot' heeft volgens beide erfgoedverenigingen qua omvang en hoogte
een vernietigend effect op de beleving van de historische binnenstad met als
hoogste landmark de Onze Lieve Vrouwentoren. Daarnaast sluiten hoogte en
schaal van de 45 meter hoge 'The Spot' op geen enkele wijze aan bij de oude
stadsvilla's die verwijzen naar de gedempte Singel. Heemschut en Forum
Ruimtelijk Erfgoed Flehite hebben het College van B&W en de Gemeente
raad gevraagd om een hoogbouwvisie voor Amersfoort als geheel en in het
bijzonder voor het gebied rondom de historische stadskern. Na een door de
gemeente geïnitieerd rondetafelgesprek waarbij ook de erfgoedverenigingen
aanwezig waren, heeft de gemeenteraad besloten een visie en toetsingska
der op te stellen. Nico Vink
16 HEEMSCHUT juni 2018
