Sluis gerestaureerd
Lokale canons
Het verval van de sluis.
GRONINGEN
Noordpolderzijl - Ze markeert het enige getij-
denhaventje van Nederland en vormt het snij
vlak van Waddenzee en vruchtbaar polderland.
De sluis van de Noordpolder (zijl betekent sluis)
zorgt er sinds 1812 voor, dat overtollig water
uit het drooggelegde kleigebied wordt afge
voerd naar zee. Sinds 1985 is haar taak over
genomen door een elektrisch gemaal en is de
bakstenen sluis de functie van spuisluis kwijt
geraakt. In dezelfde periode werd de dijk op
deltaniveau gebracht en werd de sluis getooid
met een kunstwerk.
De laatste jaren vertoonde de sluis ernstige
sporen van verval. Voegwerk verkruimelde en
zandstenen hoekstukken raakten los. Bakste
nen vielen in de spuikom of lagen los in het gras
van het dijklichaam. Bezoekers van deze popu
laire Groningse plek zagen de neergang onge
rust aan. Ook leden van de Heemschut Gronin
gen spraken onderling hun zorgen uit. Bij gebrek
aan een monumentenstatus, ontbraken de for
mele wegen om iets tegen het verval te onder
nemen. Tot onze grote vreugde heeft het water
schap Noorderzijlvest maatregelen genomen
en lijkt een grondige restauratie van de sluis in
het verschiet te liggen. Een markante plek in
de provincie - een van de weinige plekken die
toegang biedt tot de Waddenzee - en een waar
devolle herinnering aan onze waterstaatkundige
geschiedenis zijn hiermee behouden.
Stijn van Genuchten
FRIESLAND
14 HEEMSCHUT februari 2018
Noordpolderzijl
Eastermar
Tynaarlo
De Wolden
Meppel
Marken
Dronten
Amsterdam
Enschede
Zaltbommel
Oud-Beijerland
Tholen 0 Etten-Leur
Rolduc
Eastermar - Dam Jaarsma (1914-1991), pre
dikant uit Eastermar, verzamelde tegen de
17.000 volksverhalen in de Friese Walden.
Met zijn verhalenbundels kreeg hij internatio
nale bekendheid. Met dezelfde gedachte als
Jaarsma, om op te schrijven wat niet vergeten
mag worden, heeft de stichting Friesland Won
derland het initiatief genomen voor de opstel
ling van de Canons van de Friese dorpen en
steden. Vanaf 2018 kunnen alle Friese dorpen
en steden hun geschiedenis gaan ontsluiten op
de speciale website www.dorpscanon.nl. Met
dit onlineproject wordt doorgedrongen tot in
de haarvaten van de Friese geschiedenis. Het
gaat om canons over bijzondere gebeurtenis
sen, het ontstaan van de dorpen of markante
personen in de dorpen en steden. Men kan de
eigen canon bepalen. Voor de opstelling van de
canons kunnen bijvoorbeeld historische vereni
gingen of werkgroepen van Dorpsbelang zich
aanmelden als canoncommissie. Voor advies is
er een team van deskundigen.
Heemschut Fryslan vindt het een prachtig initi
atief om iedere Friese plaats zijn eigen canon
van de lokale historie te laten schrijven. Met de
uitwerking van het plan door de dorpen zelf wor
den bewoners zich meer bewust van de eigen
geschiedenis. Vaak ik men daar nauwelijks van
op de hoogten en nog minder weet men dat
nog veel sporen van vroeger naast de deur
te vinden zijn. Heemschut hoopt dat op deze
manier ook meer mensen actie zullen onder
nemen als erfgoed bedreigd wordt. Heemschut
Fryslan maakt inmiddels deel uit van een bege
leidingsgroep en roept geïnteresseerden op om
mee te doen via: www.dorpscanon.nl.
Eastermar, It Waltsje, woonplaats Dam Jaarsma.
