Recente erfgoedontwikkelingen
2018 o H
EUROPEES JAAR
VAN HET CULTUREEL
ERFGOED
Naast de activiteiten van de (provinciale) commissies van Heemschut participeert Heemschut
ook volop op het gebied van landelijke belangenbehartiging. Dat gebeurt al dan niet samen met
collega-organisaties, zoals de FIM (Federatie Instandhouding Monumenten), Kunsten '92 en
Europa Nostra. Een paar actuele voorbeelden.
Karel Loeff
Kerkenproblematiek aanpakken
#EuropeForCulture
Monument, en nu?
European Year of Cultural
Heritage 2018
Samen nadenken over constructies om de
komende golf van vrijkomende kerkgebou
wen het hoofd te kunnen bieden. Dat is
wat Heemschut doet in het project De Ver
binding. De rijksoverheid, overkoepelende
organisaties zoals de Vereniging van Neder
landse Gemeenten, Het Nationaal Restau
ratiefonds, CIO-K, de protestantste Kerk
Nederland en de Bisdommen, de Vereniging
van Beheerders van Monumentale Kerkge
bouwen en Heemschut zijn het er over eens
dat er wat moet gebeuren. Iedere organisa
tie loopt tegen haar eigen problematiek aan:
van kennis over zaken als energieverbruik,
onderhoudsmaatregelen en multifunctio
neel gebruik. Maar ook de omgang met het
interieur, exterieur en roerende objecten van
monumentale kerken. En dan is er de dis
cussie over herbestemming bij leegstand:
wat mag en kan er wel, en wat kan er niet?
Kerken, gemeenten en burgerorganisaties
zijn decentraal georganiseerd. Mede hier
door moet de oplossing om tot afspraken te
komen vooral ook op lokaal niveau gezocht
worden. Bovendien vraagt de toekomst van
een specifiek kerk(gebouw) ook om lokaal
maatwerk. Kerkenvisies kunnen daarbij hel
pen.
Heemschut heeft bij de RCE een plan inge
diend om lokale (belangen)organisaties te
gaan informeren en faciliteren om lokale
kerkenvisies mogelijk te maken. Alleen op
die manier weten alle partijen in elk geval
waar ze aan toe zijn: welke kerken hebben
(monumentale) waarden, welke gaan op
termijn sluiten, welke blijven open en wat
zijn functies die in vrijkomende kerkgebou
wen gehuisvest zouden kunnen worden?
In het najaar zocht de eigenaar van een
historisch benzinestation in Glanerbrug de
pers. Via de Volkskrant kwam landelijke
publiciteit op televisie via Eén Vandaag,
gevolgd door items op TV Oost.
De eigenaar van het bewuste benzinesta
tion, een ontwerp van architect Van Rave-
steijn, was niet blij met de 'kaasstolp' die
door de minister over zijn onderneming werd
gezet. Logisch, maar de echte pech lag
vooral in de ligging van het benzinestation:
door het 'kwartje van Kok' is de benzine net
over de grens een stuk goedkoper en wordt
er nauwelijks meer getankt in Glanerbrug.
Volgens Jan Astrego, lid van de commissie
Overijssel, zijn er wel degelijk kansen.
De aanwijzing als beschermd rijks of
gemeentelijk monument levert vaak com
mentaar op van eigenaren. Hier is dus
goede voorlichting en begeleiding vanuit
Rijk en gemeenten van groot belang. Ook
Heemschut richt zich meer en meer op de
monumenteneigenaar. Zo werden zowel in
Groningen als Deventer avonden georgani
seerd voor eigenaren om informatie uit te
wisselen over de knelpunten en de kan
sen voor bezitters van waardevol cultureel
erfgoed. Naar aanleiding van de sloop van
historische interieurs werd bovendien aan
dacht gevraagd voor interieurbescherming
en interieurensembles.
Het jaar 2018 wordt een bijzonder
jaar. De Europese Commissie heeft
dit jaar uitgeroepen tot het Jaar
van het Cultureel Erfgoed. Vanuit
Heemschut is, samen met partijen
in het erfgoedplatform van Kun
sten '92, budget verkregen voor de
nationale invulling hiervan. Thema-
en voorbeeldprojecten zijn te vin
den op de gloednieuwe website:
www.europeeserfgoedjaar.nl
Andere onderwerpen, zoals onze
lobby met het oog op de komende
gemeenteraadsverkiezingen - inclu
sief het pamflet dat we met Kun
sten '92 hebben samengesteld
- vindt u terug op onze website:
www.heemschut.nl
december 2017 HEEMSCHUT 7
