Reconstructie schildering
Leeszaal Kanaleneiland, 1983.
algemene staat is goed. Sindsdien zijn de
Werkgroep Monumentale Kunst van Heem
schut en de Commissie Cultureel Erfgoed
van de Vereniging Oud-Utrecht samen
met de projectleider Kunst in de Open
bare Ruimte, afdeling Culturele Zaken van
gemeente Utrecht op zoek naar een nieuwe
locatie. Daarbij geven we de voorkeur aan
het gebied rond Hoog Catharijne, omdat het
werk als reactie daarop is gemaakt. Maar
ook de wijken Overvecht en Leidsche Rijn
zijn de revue gepasseerd.
Een complicerende factor is de hoekvorm;
in overleg met Jeroen Bons is bepaald dat
het werk ook 'plat' opgehangen mag wor
den, zolang het maar compleet blijft en niet
gedraaid wordt.
Tegelijkertijd met de strijd voor het behoud
van het gevelkunstwerk van het Vredenburg,
werd geprobeerd de muurschildering van
de voormalige leeszaal op Kanaleneiland
terug te brengen. De Werkgroep Directe
Voorzieningen van de gemeente, die zich
bezighoudt met herstel van muurreclames
en tegeltableaus en historische informatie
borden in de stad plaatst, heeft in 2015-16
de mogelijkheden onderzocht. Ook dit was
naar aanleiding van een publicatie op DUIC
en schriftelijke vragen van GroenLinks. De
bijzondere ronde vorm van de leeszaal is
De Eyüp Sultan Moskee, 2015.
weliswaar goed bewaard en beschermd als
gemeentelijk monument, maar zonder de
verdwenen gevelschildering is het gebouw
feitelijk niet compleet.
De familie Bons is voorstander van een
reconstructie en deze lijkt haalbaar met
behulp van kleurenfoto's, enkele bewaarde
schetsjes en eventuele verfresten. Er zijn
geen werktekeningen bewaard; volgens
Jeroen Bons zette zijn vader uit de losse
pols, met een schets in de hand, met
houtskool de lijnen uit. Hij heeft als jon
gen meegeholpen met de schildering: 'Wij
hebben indertijd pigmentpoeders gebruikt,
gebonden met Caparol, voor een kleurecht
en weerbestendig resultaat. Bij reconstruc
tie moeten we natuurlijk hetzelfde materiaal
gebruiken. De exacte kleuren hervinden zal
niet eenvoudig zijn. Ook gebruikte Jan een
tamponnerende, 'wollige' schildertechniek
om de vlakken levendig te houden. Ik zou
wat moeten oefenen om dit weer onder de
knie te krijgen.'
De gesprekken met het moskeebestuur
hebben helaas geen resultaat opgeleverd.
Men voelt eventueel wel voor een kleurrijker
aankleding, maar dan met eigen motieven
en dat is natuurlijk niet de insteek van de
Werkgroep Directe Voorzieningen. Momen
teel kampt de Eyüp Sultan Moskee met
ruimtegebrek. Omdat een uitbreiding van
het gemeentelijke monument niet eenvou-
dig zal zijn, wordt wellicht een nieuwe locatie
gezocht. Voor de reconstructie geldt: nieuwe
gebruiker, nieuwe kansen. Hopelijk zijn op
Kanaleneiland over enkele jaren de kleuren
van Jan Bons terug en hebben zijn emaille-
platen een definitieve plek gevonden.
Arjan den Boer is publicist over monumen
ten, architectuur, spoorwegen en design.
Demontage van de emailleplaten, 2016.
december 2017 HEEMSCHUT 37
