Enthousiasme kanaliseren
Schoffelen in het Cantonspark
Tweetje naar Youp
De eveneens gesloopte IJsselcentrale bij Zwolle.
schut waarop Mathijs solliciteerde en werd
aangenomen.
'In het eerste jaar heb ik me veel nieuwe
dingen eigen moeten maken', vertelt hij over
zijn begintijd bij Heemschut. 'Het omgaan
met vrijwilligers was nieuw voor mij. Hoe
kanaliseer je je eigen en hun enthousiasme
in het woud aan regels en procedures van
Nederlandse ruimtelijke ordening? Tegelijk
leerde ik met de vrijwilligers mee, want in
juridische procedures was ik ook nog een
groentje.'
Gevraagd naar Heemschut-acties die hem
bij zullen blijven, noemt Mathijs de Elek
triciteitscentrale Harculo bij Zwolle, beter
bekend als de IJsselcentrale. 'Een waan
zinnig groot wederopbouwcomplex waar ik
heel enthousiast van word en waar je veel
mee zou kunnen. Je moet het wel zien.
Helaas wordt het momenteel gesloopt. In
deze zaak heb ik geleerd hoe belangrijk
het is om lokaal draagvlak te creëren en
coalities te smeden. Vanaf de zijlijn of van
hogerhand roepen dat een gebouw heel bij
zonder is en een monumentenstatus moet
krijgen, werkt niet meer. We waren ook
helaas te laat betrokken. Heemschut kan
wijzen op behoudenswaardige gebouwen
of landschappen, maar alleen door lokaal
draagvlak ontstaat er politieke wil en krijg
je dingen voor elkaar.' Om vervolgens met
enig cynisme er aan toe te voegen dat erf-
goedbehoud soms puur van toevalligheden
aan elkaar hangt. 'Een plotseling aftreden
van een wethouder kan behoorlijk roet in
het eten gooien. Of juist een doorbraak
betekenen.'
Terug naar Baarn, waar Mathijs mij rondleidt.
We stoppen bij het Cantonspark waar hij in
zijn puberteit als vrijwilliger vele uren heeft
geschoffeld, gesnoeid en onkruid gewied.
Bij de dikste Metasequoia van Nederland
staan we even stil. Met grote armbewe
gingen geeft Mathijs een toelichting op de
historische gelaagdheid van dit park: eerst
als buitenplaats van een rijke Amsterdam
mer, toen als botanische tuin van de Univer
siteit Utrecht en tot slot als stadspark van
Baarn. De eyecatcher van het park is zon
der meer de Wintertuin, het 'Crystal Palace'
van Baarn. Sinds een grondige restauratie
van het casco in 2012 staat deze rijks
monumentale kas leeg. 'Betreurenswaar
dig dat ondanks alle goede bedoelingen
en investeringen van de gemeente er nog
steeds geen exploitant is gevonden voor
een nieuwe bestemming', spreekt Mathijs
zich openhartig uit. 'Het is ook lastig omdat
er strikte geluidsnormen zijn. Het huidige
plan behelst een belevingscentrum met een
escaperoom. Dit zal nu verder uitgewerkt
worden. We wachten het af.'
Trots is Mathijs op zijn succesvolle inspannin
gen voor behoud van Huis Rijswijk in Groes-
Wintertuin in het Cantonspark te Baarn.
juni 2017 HEEMSCHUT 29
