HEEMSCHUT SI
Universiteit in gevangenis
Behoud tramstation
actief
NOORD-HOLLAND
Haarlem - De Koepel werd als strafgevangenis
gebouwd tussen 1899 en 1901. Het is een
van de drie rijksmonumentale koepelgevange
nissen. De andere twee staan in Arnhem en
Breda. Alle drie hebben hun oorspronkelijke
functie als gevangenis verloren en worden
door het Rijksvastgoedbedrijf verkocht. De
gemeente Haarlem werd daarbij een voor
keursrecht gegund en B&W kocht het complex
om het maatschappelijk initiatief van de Panop
ticon een kans te geven zich in het complex te
vestigen met een University College voor 600
studenten in samenwerking met onder andere
de Vrije Universiteit en de Open Universiteit.
Het initiatief, een unieke kans voor Haarlem,
moet de komende twee jaar handen en voeten
krijgen en dan moet blijken of het haalbaar is.
Een meerderheid van de gemeenteraad aar
zelde echter. Daardoor dreigde de Haarlemse
Koepel in handen te vallen van de hoogste
bieder, met het risico van een commerciële
herbestemming. Een zeer ongewenste ont
wikkeling voor een dergelijk beeldbepalend,
strategisch en iconisch ensemble. Zelfs grote
maatschappelijke druk van veel organisaties,
inwoners van Haarlem en een gemeenschap
pelijk pleidooi van de Vereniging Haerlem en
Heemschut Noord-Holland dreigden niet te
helpen. De raad bleef in meerderheid tegen.
De tegenstemmers zouden daarmee de ver
antwoordelijkheid op zich hebben genomen
om de herontwikkeling aan de commerciële
markt over te laten en daarmee aan het waar
devolle plan voor een University College voorbij
te gaan. Maar gelukkig handelde het college
van B&W in het belang van de stad en maakte
van haar bevoegdheid gebruik de Koepel aan
te kopen en gedeeltelijk door te verkopen aan
Panopticon (allebei voor 6,4 miljoen). Voor
alsnog is een mooie publieke herbestemming
van de Koepel gered en kan de stad, en dus
haar inwoners, maximale regie en invloed uit
oefenen, ook als mocht blijken dat het Panop
ticon-plan niet haalbaar is. Heemschut blijft
de ontwikkelingen van de Haarlemse Koepel
kritisch volgen.
Peter Koppen
ZUID-HOLLAND
Strijen - Tot de Watersnoodramp reden er
trams van de Rotterdamsche Tramweg
Maatschappij (RTM) over de Zuid-Hollandse
en Zeeuwse eilanden. Anno 2017 zijn er nog
maar enkele resten van de RTM over: een
brug, het hoofdkantoor en zes stations. In
de Hoeksche Waard is alleen het tramsta
tion in Strijen bewaard gebleven. Helaas zijn
er plannen om dit station te slopen.
Heemschut Zuid-Holland wil sloop voor
komen door het gebouw uit 1904 te laten
beschermen als gemeentelijk monument.
De aanvraag hiertoe is ingediend bij de
gemeente Strijen. En Heemschut staat in
haar verzet niet alleen. Het museum RTM
in Ouddorp steunt de aanvraag en onder de
Strijenaren is liefst tachtig procent tegen
sloop. Met al deze steun hopen wij op een
goede afloop.
Gertjan de Boer
18 HEEMSCHUT juni 2017
