Buitenplaats aangetast?
HEEMSCHUT SI
Nieuwe koers stedelijk erfgoed
FRIESLAND
Beetsterzwaag - Aan de Hoofdstraat van het
dorp rijgen de voorname woonhuizen van adel
en patriciaat zich aaneen met diepe achter
tuinen en overtuinen. De tuinen zijn inmiddels
deels door dorpsuitbreiding en zorginstellingen
ingenomen.
Het best bewaard zijn het 19de-eeuwse land
goed Lycklama en de Freulesingel, de histo
rische route tussen het dorp en het beekdal
van het Koningsdiep. Zorginstelling De Wissel
van Talant, gelegen aan weerszijden van deze
openbare Freulesingel, is bezig met een grote
vernieuwingsslag. In de Omgevingsvisie 2015
2030 heeft de gemeente Opsterland aangege
ven, dat er grote kansen liggen om de land-
goederenzone bij de herontwikkeling van de
zorginstelling te verbeteren. Heemschut Fryslan
is van mening dat de gemeente zelf hierin de
regie moet voeren.
Heemschut heeft in juni 2015 erop aange
drongen om voor de vernieuwing van De Wis
sel zowel een bestemmingsplan met (wettelijk
verplichte) cultuurhistorische afweging, als ook
een beeldkwaliteitsplan vast te stellen. In dit
plan staan de kwaliteitsvoorwaarden voor de
inrichting van het gebied en voor de bebou
wing, die voortkomen uit de cultuurhistorische
waardestelling. Bij latere nieuwe bebouwing of
herinrichting van het park kan dit als toetsings-
actief
kader dienen. Echter het beeldkwaliteitsplan
achtte het gemeentebestuur niet nodig, wel
een bestemmingsplan met een cultuurhisto
risch onderzoek.
Heemschut heeft daarop in juli toch een ziens
wijze ingediend tegen het globale bestem
mingsplan 'Herinvulling De Wissel - plandeel
Beukenlaan', omdat door de ruime planologi
sche bebouwingsmogelijkheid langs de Freu
lesingel en deels ook op de Ezelskamp in de
toekomst een verdere aantasting van het
Lycklama-landgoed heel goed mogelijk is. Het
bestemmingsplan is echter ongewijzigd vastge
steld.
Heemschut heeft geen beroep ingesteld, maar
zal er bij de gemeente op aandringen om
samen met Talant en cultuur- en natuurgroe-
peringen van Beetsterzwaag een beheerplan te
gaan opstellen voor behoud en herstel van de
unieke Freulesingel.
Paula Voorthuijsen
OVERIJSSEL
Almelo - In een manifest Stedelijk erfgoed van
grote waarde voor Almelo pleiten drie Almelose
raadsleden voor behoud en ontwikkeling van het
stedelijk erfgoed en een visie op de lange termijn.
Michiel van Heek (CU), Martin Mulder (D'66)
en Hans Buitenweg (GL) vinden dat bestaande
gebouwen een nieuwe functie moeten krijgen.
Wel moeten daarbij zoveel mogelijk de originele
vormen gehandhaafd worden. Zij zetten graag
een stap verder: Erfgoed is veel meer dan alleen
monumenten. Ook straten, parken en waterlopen
die door hun bijzondere beeldkwaliteit bepalend
zijn voor het karakter en de sfeer van een plek.
Zij pleiten voor een mentaliteit van waarderen en
koesteren. Behoud van stedelijk erfgoed moet
een substantieel gewicht krijgen bij de afweging
en uitvoering van het omgevingsbeleid.
Dit manifest en een nieuw raamwerk van
beleidsnota's van B&W vormen de basis voor
een gedachtewisseling tussen gemeenteraad
en erfgoedorganisaties. Begin dit jaar nam de
gemeente het initiatief om samen met betrok-
De voormalige gevangenis van Almelo.
ken organisaties en Heemschut Overijssel een
rondgang langs een aantal monumenten te
maken. Veel van deze gebouwen zijn geres
taureerd en hebben een andere bestemming
gekregen. Bijvoorbeeld het voormalige Huis
van Bewaring dat nu een hotel is. Na afloop
is gediscussieerd over de rol van erfgoed, de
instrumenten voor de bescherming en de erf
goedagenda. Een mooie basis voor samenwer
king. Echt een nieuwe koers die als voorbeeld
kan dienen voor andere steden!
Ingrid van Bergenhenegouwen
juni 2017 HEEMSCHUT 15