Eusebiuskerk weggemoffeld?
HEEMSCHUT M M fl
Vakwerkbouw
Het winnende ontwerp van DP6 architectuurstudio. Bron: DP6 architectuurstudio.
GELDERLAND
De Arnhemse Eusebiuskerk dreigt te worden
weggestopt achter nieuwbouw. Het na de oor
log ontstane Kerkplein, dat voor de toren ligt,
wordt mogelijk bebouwd. De gemeente wil hier
onder andere een filmhuis realiseren en ook
een aantrekkelijker verbinding maken tussen
de binnenstad en de Rijn. De bebouwingsmo
gelijkheden die het bestemmingsplan biedt
kunnen echter een fikse belemmering vormen
voor de zichtbaarheid en de toegankelijkheid
van de kerk. Bij de voor een ontwerpwedstrijd
ingediende plannen is helaas weinig rekening
gehouden met de kerk. Slechts één ontwer
per maakt gebruik van oude (straat)patronen,
door een nieuwe 'Torensteeg' te integreren en
daarmee een zichtlijn op de kerktoren door het
bouwblok heen te creëren. Gelukkig is dit ont
werp (zie illustratie) ook uitverkoren.
Heemschut Gelderland heeft een aantal sug
gesties gedaan voor de uitwerking van het
plan. Zowel visueel (zichtbaarheid kerk), fysiek
(bereikbaarheid kerk en toren) als functioneel
(synergie met filmhuis, horeca enzovoorts).
Ook dienen de (waarschijnlijke!) archeologi
sche vondsten gerespecteerd of geïntegreerd
te worden.
In de kerk vinden veel activiteiten plaats om
de hoge exploitatiekosten te dekken. Zij staat
al jaren in de steigers vanwege de slecht uit
gevoerde herbouw na de vernietiging in 1944.
Ten aanzien van de hoge restauratiekosten
bestaat er momenteel zelfs een noodsituatie.
De Eusebiuskerk moet zo snel mogelijk uit
de steigers en goed in het zicht blijven!
Daarom moet er geen 'bastion' voor de kerk
verschijnen, maar juist een 'aantrekkelijk'
gebouw!
Harro Frieling
actief
LIMBURG
Slowbuilding, naar analogie van slowcooking,
noemde Coen Eggen het bij de presentatie
van zijn boek over vakwerkbouw op 2 maart
in een volgepakte Jan van Eyckacademie in
Maastricht (zie ook nummer 1). Vakwerkbouw
maakt gebruik van in de omgeving voorhan
den materialen. De prefab-bouwvorm zorgt
ervoor dat de constructie buiten de bouwplaats
gereed kon worden gemaakt. Het biedt ook de
mogelijkheid van een gemakkelijke verplaat
sing. Duurzaamheid en de isolatiewaarde van
de stroleemwanden maakt het ook voor nu een
interessante bouwvorm.
Nog steeds verdwijnt er vakwerkbouw die niet
als belangrijk wordt herkend, zoals nog onlangs
bij de aanleg van de buitenring in Parkstad.
Eggen vindt ook dat mede door ontwerpende
monumentencommissies nog steeds fouten
worden begaan, om niet te spreken van ver
anderingen die illegaal worden aangebracht.
Coen Eggen hield bij zijn presentatie daarom
een hartstochtelijk pleidooi voor sensibilisering
van pandeigenaren. De eigenaar moet direct
betrokken blijven bij onderzoek en restauratie
van zijn pand in plaats dat deskundigen buiten
hem om werken. 'Laat de eigenaren aan een
deel van het bouwtechnisch onderzoek mee
werken. Dat scheelt hen ook in de kosten.' En
denk dan niet alleen aan de technische aspec
ten. Erfgoed vertelt ook verhalen, die moeten
worden bewaard. De commissie Limburg blijft
alert op het onderwerp.
Hans Vermeer
Vlechtwerk als basis voor originele vak
werkbouw.
juni 2016 HEEMSCHUT 19