Special
Opdrachtgeverschap nieuwe impuls
opnieuw ontvouwen en zich als ongebroken
werkstad aan de wereld tonen.
Voor het gebouw van de Amsterdamse
Incasso Bank aan de Blaak maakte Piet
Starreveld in 1953 een naakt vrouwen
figuur, genaamd Welvaart: de vrouw als
symbool van welvaart met aan haar voeten
een zaaier, een paard, een smid en een
boerin. Het 'Nakie van het Blakie', zoals
het beeld in de volksmond werd genoemd,
blonk op het eerste gezicht wellicht uit in
eenzelfde slaapverwekkende retoriek, maar
deed ook iets onverwachts in Rotterdam.
Hordes jonge mannen dromden samen
onder het eerste erotische beeld in de
openbare ruimte en fantaseerden alleen
of samen. De oude wederopbouwsymbo-
liek van onbaatzuchtig zaaien en oogsten,
van louter werken en afzien, was aan slij
tage onderhevig. Welvaart was veel meer
dan een bedrijfslogo; het was een bijzonder
beeld, dat zeker ook artistieke ambities ver
raadde. In de jaren zeventig verhuisde de
voluptueuze dame naar de AMRO-bank aan
de Coolsingel.
Voor veel beeldend kunstenaars gaf dit
werken in opdracht een unieke impuls aan
hun beroepspraktijk. Zo had Hank Hans
handenvol werk aan decoraties voor ban
ken en kantoren. Van koningin Wilhelmina
kreeg Hans vlak na de oorlog opdracht een
beeld te maken voor het stadhuis - dat
werd Sterker door strijd (1948), de mar
meren Davidfiguur en de gevloerde adelaar.
Dit beeld prijkt nog altijd in de hal van het
stadhuis aan de Coolsingel. Het hakwerk
op locatie nam maanden in beslag. Lokale
kunstenaars boden assistentie. En raakte
Hans door haar geld heen, dan was een
persoonlijk briefje naar de koningin vol
doende voor een nieuwe storting op haar
bankrekening.
De feniks is niet alleen overdrachtelijk
aanwezig in de monumentale beeldcul
tuur van Rotterdam. Ook werd de vuur
vogel expliciet genoemd en zelfs verbeeld
in marmer, brons of staal. In het gebouw
van de Nederlandsche Handelsmaatschap
pij aan de Blaak maakte kunstenaar Han
Tijdens Rotterdam viert de stad! is er
van alles te beleven. Verschillende
evenementen, bezienswaardigheden
en projecten vormen samen de cul
turele manifestatie. Op de website
www.rotterdamviertdestad.nl is de
actuele informatie te vinden.
Ervaar zelf de unieke relatie tussen
het ontwerp van de stad en de pro
minente plek van beeldende kunst
in de openbare ruimte. Een speciale
routekaart leidt langs kunst en archi
tectuur in het naoorlogse Rotterdam.
Langs gevelreliëfs van Louis Van
Roode, de Luchtsingel van ZUS en de
Hoorn des Overvloeds in de Markt
hal van Arno Coenen en Iris Roskam.
De kaart kost 3,50 en is verkrijg
baar bij OMI, Schiekade 205 en Nai
Booksellers, Museumpark 25. Zie
ook www.bkor. nl/nieuws/routekaart-
kunst-architectuur/
Het Twentse Ros op het bankgebouw, vervaardigd door Cor van Kralingen.
Petri voor de ronde publiekshal in 1950 zijn
driedimensionale Phoenix. Het beeld staat
boven op een prachtige, lederen, ronde
bank en fungeerde als een mascotte voor
ondernemers, die hier informeel met elkaar
van gedachten wisselden over investerin
gen, winsten en bedrijfsrisico's. Negen jaar
later maakte kunstenaar Kees Timmer een
roestvrij stalen plastiek van een feniks die
hoog op een mooie sokkel voor de ingang
van het nieuwe stationspostkantoor werd
geplaatst. Ook dit beeld legde een directe
link tussen de herrijzenis van Rotterdam
en het aandeel van een bedrijf daarin, dit
keer een staatsonderneming. De Feniks
werd in 2010 op zijn oorspronkelijke locatie
teruggeplaatst, hoewel de PTT al lang als
eigenaar is vertrokken. Vanwege de dichte
bebouwing valt het beeld vandaag niet erg
op. Maar in 1959 staken gebouw en beeld
nog fier af tegen de desolate vlakte die Rot
terdam was. Het moet een mooi gezicht zijn
geweest.
maart 2016 HEEMSCHUT 25
