Onderzoek gevraagd
I \V*
HEEMSCHUT M fl
Deel Langhouthallen behouden
ZEELAND
Zaamslag - In de loop van de tijd zijn twee
historische panden Plein 28 en 29 en achter
liggend schoolgebouw in Zaamslag zwaar ver
minkt door de vestiging van een garagebedrijf.
Onder de moderne schil zitten echter nog
restanten van de originele gevels en daken.
De overige panden aan het centrale Plein zijn
nog in redelijke tot goede staat en vormen een
karakteristiek ensemble, waar verschillende
monumenten deel van uitmaken. De gemeente
Terneuzen, waartoe Zaamslag behoort, heeft
het voornemen beide panden en de voormalige
school te slopen en daar hoogbouw te plegen,
die sterk uit de toon zal vallen bij omringende
bebouwing.
AU TOS MOTOREN
ure: •o'01'"
actief
De huidige situatie.
De gevelwand van het Plein in 1948.
Inwoners van Zaamslag hebben hun bezwa
ren daartegen gemeld en Heemschut Zee
land heeft dit verwoord in een schrijven aan
de gemeente. Daarin wordt gepleit om aan de
hand van afbeeldingen van de oorspronkelijke
panden gepaste nieuwbouw te plegen en zo
mogelijk de nog aanwezige gevel- en kapdelen
daarin terug te brengen. Van het schooltje aan
de Veerstraat is de oorspronkelijke gevel nog
aanwezig. Daarvoor staat een onderwijzerswo
ning uit de 19de eeuw. Het gebouw daarnaast
(Plein 29), is een oude herberg met de naam
De Vergulde Appel. Het dateert uit de 18de
eeuw, maar alleen de kap is nog origineel.
Behalve gepaste nieuwbouw en gedeeltelijke
reconstructie vraagt Heemschut Zeeland ook
uitvoering van een verplicht bouwhistorisch en
archeologisch onderzoek.
Willem Heijbroek
AMSTERDAM
Amsterdam - Een belangrijk deel van de voor
malige Werkspoor- of Langhouthallen op het
eiland Oostenburg, inclusief de kraanbaan,
blijft behouden en zal worden herbestemd tot
woningbouw. Het gaat om de Grote Stelplaats
uit 1929, gebouwd door architect Langhout.
Heemschut Amsterdam en het Cuypersgenoot-
schap hadden de gemeente gevraagd de hallen
aan te wijzen als gemeentelijk monument. Dat
bleek onhaalbaar maar wel blijft nu de belang
rijkste hal bewaard en zal zij worden verbouwd
tot woningcomplex door corporatie Stadge
noot. Eerder wist Heemschut Amsterdam de
nog interessantere Van Gendthallen wel op de
monumentenlijst te krijgen.
De Langhouthallen zijn hier als architectonisch
ensemble onlosmakelijk mee verbonden. Vrij
wel de hele maritieme industriële geschiede
nis van Oostenburg weerspiegelt zich in deze
bebouwing. Hier bouwde de Verenigde Oost-
Indische Compagnie, de eerste en grootste
multinational ter wereld, de scheepswerf en
hier ligt ook de basis van de Nederlandse
metaalindustrie. Nog steeds varen er schepen
op de motoren van Stork, die op deze plek wer
den gebouwd.
Bureau Monumentenzorg adviseerde beide hal
len van Langhout te sparen maar dat bleek niet
haalbaar. Het zou een exploitatieverlies opleve
ren van meer dan 10 miljoen. Nu resteert een
verlies van 3 Vi miljoen. Dat wil de gemeente
compenseren door verder op het eiland wat
meer volume te bouwen.
Jaap Kamerling
De Langhouthallen.
maart 2016 HEEMSCHUT 19
