Een klokkenstoel, een kerk en de visafslag.
Dat zijn de slechts drie rijksmonumenten
die volgens het Rijksmonumentenregister in
Volendam wettelijk zijn beschermd. De ove
rige gebouwen in de door toeristen meest
bezochte vissersplaats van Nederland zijn
vogelvrij.
Zo ook het unieke interieur van Art Hotel
Spaander. Meer dan honderd jaar geleden
kwamen kunstenaars uit Nederland, Europa
en Amerika met de stoomtram naar het vis
sersdorp. Zij betaalden hun verblijf soms in
ruil voor een schilderij. Die collectie is uniek
en nog steeds een trekker om in Spaander
even uit te rusten en bijvoorbeeld te genie
ten van de overheerlijke vissoep. Vanwege
de bijzondere combinatie van interieur en
kunst zou het ensemble, te weten de her
berg en een groot deel van de collectie
schilderijen, aangewezen moeten worden
als monument. Het is niet zo dat dit bij
zondere monument bedreigd wordt, want
Spaander koestert zijn erfgoed. Maar het
is wel vreemd dat het ensemble nooit werd
voorgedragen voorde Rijksmonumentenlijst.
De nieuwe Erfgoedwet maakt een meer
integrale aanpak van erfgoedbehoud moge
lijk. Dankzij moties en amendementen van
verschillende politieke partijen, onder meer
dankzij de lobby van Heemschut, komt er
nu een register van waardevolle interieurs.
Het is de eerste stap naar erkenning door
de rijksoverheid van de combinatie van
bouwwerken en zogenaamde niet-nagel-
vaste onderdelen. Want we moeten er niet
aan denken, dat door welke omstandigheid
dan ook, deze voor Nederland unieke kunst
collectie uiteen zou vallen of verdwijnen uit
Volendams hotel Spaander.
september 2015 HEEMSCHUT 5
