Gastcolumn
Leo Endedijk
Contrast
Het contrast kan niet groter zijn. Op dinsdagavond 2 juni
sprak de Tweede Kamer over de Erfgoedwet, een wet die
nu niet bepaald vernieuwend is. Eerder het vastleggen van
bestaand beleid, zonder een echte ambitie. Een dag later
sprak het molenveld nu juist wel over de toekomst. De
Molentoekomst. Niet alleen over de financiering van het
molenbehoud, ook al stond dat centraal in de vele berich
ten in de media. Ook de andere aspecten van molenbe
houd kwamen op het druk bezochte congres in Utrecht
nadrukkelijk aan bod: monumentale waarden, her- en
nevenbestemming, vrijwilligersbeleid, draagvlak en fond
senwerving en de molenomgeving. De samenhang van
deze onderwerpen is essentieel voor het behoud van hét
Nederlandse erfgoedicoon, de molen.
Het afgelopen jaar is veel onderzoek gedaan naar al die
onderwerpen. Het resultaat mag er zijn; een samenhan
gend verhaal van wat er nodig is om over tien jaar nog
steeds Nederland-molenland te zijn. Een benadering van
uit de praktijk van alle dag, zonder diepgravende of weten
schappelijke beschouwingen. Die passen ook niet zo goed
bij het molenkader én het historische werktuig dat een
molen nu eenmaal is.
Bij de behandeling van de Erfgoedwet gingen Kamerleden
'los' op hun favoriete onderwerp. Dat kon ook bijna niet
anders, het wetsvoorstel bevatte immers weinig nieuwe
zaken. De Erfgoedwet is eigenlijk in essentie een repa
ratiewet om alle losse beleidsonderdelen keurig netjes in
een juridisch kader te plaatsen. Organisaties als Heem
schut en Vereniging Rembrandt deden nog wel pogingen
zaken als interieurs, mobiel erfgoed, vervreemden van
museale objecten beter te regelen. Maar het bleef toch bij
het vastleggen van het heden en niet een discussie over
de toekomst.
Een dag later was het bij de molens wel anders. Nu we weten wat nodig is voor
de toekomst, is achterover leunen er niet bij. En dat geldt ook voor andere monu
mentenorganisaties. Erfgoed breed moet een discussie op gang komen over de
toekomst van ons monumentenbestel. Want niet alleen bij de molens treedt de
overheid terug, vraagt vrijwilligersbeleid een andere benadering, is eigen fond
senwerving steeds belangrijker en neemt de ruimtelijke druk toe. En dringt de
vraag zich op of het huidige aantal monumenten met de voorhanden middelen -
financieel én qua menskracht - wel in stand te houden is. De Hollandsche Molen
is onder het motto Samen zorgen voor de molens van morgen aan deze discus
sie begonnen. We hopen dat de discussie snel breder wordt dan molens alleen.
En ook de toekomst voor de andere monumenten in zicht komt.
Directeur vereniging De Hollandsche Molen.
september 2015 HEEMSCHUT 27
