Bastions onder Nedalco
Het plangebied in 2014.
wonen: deelplan
Nieuwe Vesting
opwaarderen
Geertruidapolder
DE ZEELAND
nieuwe bioscoop
nieuwe randweg
Havenkanaal nieuwe
jachthaven
Waterschans:
contouren herstellen
wonen: villapark
Kijk in de Pot
Een ander groot bedrijf in het gebied was
de spiritusfabriek Nedalco. Spritus was een
bijproduct van de suikerindustrie en werd
vervaardigd uit melasse, vandaar de vesti
ging van dit bedrijf bij de suikerfabrieken.
De fabriek werd opgericht in 1899 en sloot
in 2010 haar deuren. Helaas bleek dat,
ondanks de lobby van onder andere Heem
schut Zeeland, het behoud van de histo
rische fabriekspanden niet realiseerbaar.
Slechts de schoorsteen werd behouden en
vormt nu een landmark in het gebied. Na
de sloop van de bedrijfsgebouwen kwamen
op het terrein de restanten van bastions
en kademuren tevoorschijn. Deze zullen
worden gerestaureerd en als basisstruc
tuur gaan dienen voor de verschillende
typen bebouwing in het deelplan 'Schelde
Vesting'. Aan de randen van de nieuwe wijk
komen een villapark, appartementengebou
wen en een bioscoop.
Met de herbestemming van De Zeeland en
het restaureren van de kademuren en bas
tions is de hoop gevestigd op een sanering
van de bestaande bedrijvigheid. Daarmee
kan het Scheldegebied een voorbeeld wor
den voor een integratie tussen nieuwbouw
en historie, zodat ook in dit deel van Ber
gen op Zoom de cultuurhistorie beleefbaar
wordt.
gebruikte vervolgens het gehele complex
als opslagplaats voor militaire goederen.
Daarvoor werden op een paar plaatsen in
de muren extra deuropeningen gemaakt
en veel ramen dichtgezet. Gedurende die
gehele periode werd vrijwel geen onderhoud
gepleegd.
Bij de restauratie van het complex van hal
len moest zeer zorgvuldig te werk worden
gegaan om te voorkomen dat, als gevolg
van doorgeroeste trekstangen, de zijmuren
zouden instorten. In twee van de drie hal
len werden tijdens de bouw drie rijen ramen
aangebracht. Deze konden bij de renovatie
goed worden benut door drie verdiepingen
aan te leggen. Om een zo zuinig mogelijke
energiehuishouding te krijgen, is een zoge
naamde doos in doos constructie toegepast
met een hoge isolatiewaarde en eigen ener
gievoorziening. Daarmee werd het hoogste
energielabel verkregen, wat voor monumen
taal industrieel erfgoed zeer uitzonderlijk is.
Tijdens de restauratie van het hoofdgebouw
kwamen er een tweetal kelders en een
slechte fundering op palen te voorschijn. Om
dit probleem op te lossen moesten nieuwe
palen zodanig worden ingebracht, dat de
wankele muren niet instortten. Tenslotte
werd over het geheel een zandlaag en een
betonvloer aangebracht.
Een ander probleem vormde het bereiken
van de verdiepingen vanuit de centrale hal.
Er werd daarom besloten het dak te slopen,
maar de beide kopeinden (tympanen) te
handhaven en een glazen overkapping te
maken. Die moest zodanig worden uitge
voerd, dat de beide monumentale wanden
van de aangrenzende hallen en ook een uit
bouw goed zichtbaar bleven.
juni 2015 HEEMSCHUT 9
