Herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog op Walcheren
Park Toorenvliedt is de afgelopen jaren door de gemeente Middelburg
'omgebouwd' tot herinneringsplek aan de Tweede Wereldoorlog. Een
nieuwe aanpak maakt de geschiedenis beleefbaar.
Peter Sijnke en Tobias van Gent
De slag om Antwerpen
De entree van de commandobunker, nu ingericht als museum
Aan de rand van Middelburg ligt aan de
Koudekerkseweg de 18de-eeuwse buiten
plaats Toorenvliedt (of Toornvliet). Het pand
was vele jaren in het bezit van de Middel
burgse regentenfamilie Schorer. Ook Johan
Huizinga, een van onze beroemdste histo
rici, die met Mary Vincentia Schorer was
gehuwd, verbleef er. Zijn zoon Leonhard
Huizinga liet de buitenplaats onder de naam
Korenvliet een rol spelen in zijn boeken over
Adriaan en Olivier.
Tijdens de tweede Wereldoorlog gebruikte de
bezetter het grondgebied van het buiten als
terrein voor de Wehrmacht. Het stafkwartier
van de Commandant Gruppe Südwest werd
er gevestigd. Er verrees een groot aantal
bunkers in het park en op het aangrenzend
landgoed Vijvervreugd; te weten drie in de
functie van commandopost, een als keuken,
een grote als het communicatiecentrum en
negen stuks als veilig onderkomen voor het
personeel. En verder waren er stellingen,
onderkomens en loopgraven. Met puin wer
den verharde wegen aangelegd. De toren
spits van Toorenvliedt werd zelfs afgezaagd
voor de plaatsing van een zware mitrailleur.
Het complex heette Widerstandsnest Brun-
hild en van hieruit werd de infanteriedivisie
van ca. 10.000 man op Walcheren en de
Bevelanden aangestuurd.
Zeeland en meer in het bijzonder Walche
ren, werden in het najaar van 1944 het
strijdtoneel van de geallieerde en Duitse
strijdkrachten. Het is een zwaarbevochten,
maar niettemin veelal vergeten episode
uit de bevrijding van Europa geweest. De
slag om de Schelde begon op 4 september
1944 met de inname van Antwerpen. Dat
was de eerste grote stad waarbij de haven
installaties onbeschadigd waren gebleven.
De havenstad Antwerpen was van cruciaal
belang voor de geallieerde oorlogsinspan
ning, omdat de bevoorrading van hun legers
op dat moment stokte. Ook Hitier was zich
bewust van het strategische belang van
de val van de Scheldestad en twee dagen
later verklaarde hij Walcheren tot Festung.
De monding van de Westerschelde moest
tot het uiterste worden verdedigd om de
32 HEEMSCHUT juni 2015
