Hl
1
Hut van Frederik van Eeden win-
terklaar
HEEMSCHUT M fl
Keenesluis aan de vergetelheid
onttrokken
Monumentale watertoren
aangetast?
t 1
NOORD-HOLLAND
Al enkele jaren zijn er zorgen over het voort
bestaan van de befaamde hut van dr. Frederik
van Eeden in Bussum. In dit uit 1898 stam
mende houten bouwsel, een ontwerp van W.C.
Bauer, schreef de grondlegger van de idealisti
sche leefgemeenschap Walden onder meer zijn
'Van de koele meren des doods'. Op Walden
stonden een stuk of zes, zeven van deze hut
ten. Er resteren er nog twee. Deze, die bij Van
Eeden zelf in gebruik was, staat in de tuin van
een woning die ook onderdeel was van Wal
den. De gemeenschap heeft slechts negen jaar
bestaan. Enkele jaren geleden steunde Fleem-
schut het initiatief van de Historische Kring
Bussum om de hut op te knappen, diverse
keren is er bij de gemeente bezorgdheid geuit
over de toestand van de hut. Die is nu in actie
gekomen om de hut beter bestand te maken
tegen winterse omstandigheden. Het is te prij
zen dat de gemeente Bussum, in de personen
van de betrokken wethouder en de ambtenaar
monumentenzorg, het belang van dit gebouw
tje inziet en tot actie is overgegaan.
V
actief
NOORD-BRABANT
STANDDAARBUITEN - De Keenesluis aan de
Barlaaksedijk is een onderdeel van de afdam
ming van de Mooie Keen, een zijarm van het
Hollands Diep en een aantal stromen, te weten
de Mark, de Dintel en de Barlake. Smalle sche
pen met voornamelijk vlas aan boord werden bij
de Keenesluis geschut. Het oudste deel dateert
uit 1760. In 1810 werd er een houten ver-
keersbrug en later een stenen brug. Omstreeks
1890 werd naast en deels in de Keenesluis een
stoomgemaal in gebruik genomen, die niet meer
bestaat. De sluis verkeert in een slechte bouw
kundige staat en de sluisdeuren ontbreken. Op
aanvraag van Fleemschut Noord-Brabant is met
succes de gemeentelijke monumentenstatus
verkregen. Na een langdurig contact met de
eigenaar, het waterschap Brabantse Delta, is
onlangs besloten de sluis te restaureren. Ook
de gemeente Moerdijk, eigenaar van het over
de sluis lopende wegdek, werkt hier vermoede
lijk aan mee. De bedoeling is om na restauratie
de cultuurhistorische waarde op verschillende
manieren duidelijk te maken. De sluis laat de
geschiedenis zien van de techniek van sluizen,
maar er zal ook een stukje waterstaatkundige
geschiedenis verteld worden. Er zijn plannen
om het afgebroken stoomgemaal als relict toe
te voegen. Intussen is er een vriendenpagina op
Facebook gelanceerd. Dit alles om de Keenes
luis te laten herleven!
ZUID-HOLLAND
ZWIJNDRECFIT - De watertoren van Zwijnd-
recht, een ontwerp van architect F.A. de Jongh
uit 1897, is een rijksmonument dat het drie-
rivierenpunt markeert waar de Merwede zich
splitst in de Noord en de Oude Maas. Dit punt
is het drukst bevaren waterknooppunt van
Europa en vormt een weids uitzicht vanaf het
historische Groothoofd in Dordrecht. De water
toren heeft zijn functie verloren: de gemeente
Zwijndrecht ontwikkelt nu plannen om het
gebouw en het terrein eromheen te herbestem-
men tot horeca in combinatie met woningbouw.
Bij het ontwerp is er sprake van een ingrijpende
structurele wijziging van de watertoren en van
het plaatsen van een grootschalige aanbouw.
In het schetsontwerp wordt aan de bovenver
dieping een forse glazen opbouw toegevoegd
en een schacht (spiltrap). De toren wordt ver
bonden met een groot, en in verhouding over
heersend, autonoom gebouw van twee of drie
verdiepingen op maaiveldniveau. Het huidige
bestemmingsplan maakt de verstening moge
lijk van de groene landschappelijke setting van
de watertoren aan de rivier. Het is één van de
laatste groene gebieden die Zwijndrecht aan de
oever van de rivier tegenover Dordrecht heeft.
Fleemschut Zuid-Holland is van mening dat
de huidige plannen geen recht doen aan het
rijksmonument en evenmin aan de historische
setting in de van oorsprong overwegend groene
omgevingen heefteen zienswijze ingediend.
Coralie Stoop
