IÉ
Omgevingsplan biedt
aanknopingspunt herbestemming
HEEMSCHUT M fl
De wil is er wel, maar...
LIMBURG
Het gaat bij behoud en bescherming van cul
tureel erfgoed niet alleen om aandacht voor
individuele objecten. Tot dusverre hanteerde
de provincie Limburg geen verordening om
doorwerking van regionale visies en belangen
uit haar provinciale omgevingsplan in gemeen
telijke plannen te laten verankeren. Nu de
verantwoordelijkheid voor de monumenten
zorg grotendeels bij gemeenten berust, werd
die verankering de afgelopen jaren regelmatig
gemist.
Heemschut Limburg is blij dat het provinciebe
stuur het nieuwe provinciale omgevingsplan ver
gezeld heeft doen gaan van een omgevingsver
ordening, die voor die verankering kan zorgen.
Zeker voor het nationaal landschap Zuid-Lim
burg, waar landschappelijke en cultuurhistori
sche waarden nauw zijn verweven, is dat winst.
De verordening biedt een stok achter de deur en
maakt hergebruik van leegstaande monumen
tale panden beter mogelijk. De provincie heeft
onder andere de mogelijkheden van de ladder
van duurzaamheid uit het gewijzigde Besluit
ruimtelijke ordening (art. 3.1.6 lid 2) aange
grepen om regionale kaders in gemeentelijke
ruimtelijke plannen direct te borgen. De ervarin
gen die Heemschut Limburg de afgelopen jaren
heeft opgedaan, bijvoorbeeld met de nieuw-
bouwplannen voor de multifunctionele accom
modatie nabij kasteel Arcen, maken een derge
lijke verordening meer dan welkom. Nieuwbouw
actief
Het raadhuis van Arcen.
als alternatief voor herbestemming van bijvoor
beeld het leegstaande raadhuis van Arcen, een
rijksmonument van architect Kropholler, kan
hiermee mogelijk worden voorkomen.
Hans Vermeer
ENSCHEDE - In 2012 hebben B&W van de
gemeente Enschede twaalf gebouwen uit de
wederopbouwperiode aangewezen als mogelijk
gemeentelijk monument. Dit besluit leidde tot
een beleidsnota, een onderzoeksopdracht en
het samenstellen van een cultuurhistorische
waardenkaart. De wijze waarop de gemeente
dit heeft opgepakt, dat spreekt erfgoedbe
schermers in het bijzonder aan. Echter op
het moment dat de monumenten definitief
aangewezen moesten worden, in het najaar
van 2014, is het over. In plaats van concrete
maatregelen te nemen, wordt een streep door
de plannen gezet. Waarom? De eigenaren en
ontwikkelaars zijn tegen en B&W heeft geen
budget over voor het consequent uitvoeren
van de voornemens. Cuypersgenootschap en
Heemschut Overijssel komen in actie om de
gemeenteraad te overtuigen.
Heemschut Overijssel spreekt van een paniek
reactie. Waarom doet B&W geen recht aan de
eigen beleidsregels? Natuurlijk zijn er kosten ver
bonden aan het aanwijzen van het erfgoed. Ook
zijn er regels bij verbouwing en herinrichting van
gebouwen nodig. Maar in de praktijk blijkt steeds
opnieuw dat het vastleggen van monumentale
waarden vernieuwingen juist niet in de weg hoe
ven staan. Jammer dat angst en vooroordelen het
keer op keer winnen van al het gedegen onder
zoekswerk. De twaalf wederopbouwmonumenten
bieden kansen voorde stad, voor landelijke profi
lering en juist voor het dragen van nieuwe ontwik
kelingen zoals in de wijk Roombeek. Zonder het
historische stratenpatroon en de karakteristieke
panden, zou Enschede veel van haar glans heb
ben verloren. Gemeenten zouden de eigenaren
erop kunnen wijzen dat de monumentenstatus
voordelen biedt. Zowel de verkoopbaarheid, als
de mogelijkheid om extra financieringsbronnen
aan te boren, nemen toe.
Ingrid van Bergenhenegouwen
