Grafveld in Uden opgegraven
dankzij vrijwilligers
t
Archeologisch nieuws
ArcheoHotspots
Door alerte vrijwilligers en snel handelen is in Uden voorkomen dat een
bijzonder rijk Merovingisch grafveld en de resten van een middeleeuwse
nederzetting ongezien verloren zijn gegaan.
Tonnie van de Rijdt
met dank aan Goof van Eijk
en Fokko Kortlang
m
j. mm
Bij bouwplannen in het gebied werd ter
voorbereiding van het bestemmingsplan
een bureauonderzoek en een karterend
booronderzoek uitgevoerd. De conclusie
luidde dat de bodem verstoord was en
dat er in de boringen geen archeologische
vondsten (indicatoren) waren aangetroffen.
Daarom kon het gebied voor wat betreft de
archeologie worden vrijgegeven.
De lokale archeologische werkgroep had
hierbij, gezien eerdere vondsten in het
aangrenzende gebied, grote twijfels. Toen
de eerste grondwerkzaamheden startten
zag de werkgroep al direct grote aantallen
grondsporen en vondstmateriaal. Daarop
vroeg zij aan de Rijksdienst voor het Cultu
reel Erfgoed toestemming om een nood-
opgraving te mogen uitvoeren. Deze opgra-
vingsvorm is een van de mogelijkheden
waarbij vrijwilligers nog zelf mogen opgra
ven. Met vrijwilligers uit de hele regio wer
den in korte tijd heel wat sporen blootge
legd en vondsten geborgen. Hoogtepunten
daarbij waren een Merovingisch zwaard en
een zogenaamde knikwandpot.
Door de vondsten was de gemeente Uden
tot nader onderzoek bereid. Er moest toen
snel worden gehandeld, want het gebied
was immers vrijgegeven voor woningbouw
en de bouw daarvan was intussen gestart.
Na onderzoek via proefsleuven besloot de
gemeente tot een volledige opgraving. Deze
heeft bijzonder veel opgeleverd. Het terrein
bevatte resten van een nederzettingsare
aal uit de Vroege en Volle Middeleeuwen,
ergens tussen de 6de en de 13de eeuw
met daarbij een Merovingisch grafveld (rond
500-700). Het nederzettingsterrein bevatte
meer dan 3000 grondsporen in de vorm van
paalkuilen, greppels, afvalkuilen en water
putten. Van het grafveld konden ca. 25 gra
ven worden onderzocht, waarvan de meeste
veel grafgiften bleken te bevatten. We heb
ben het dan over zwaarden, lanspunten,
messen, bijlen, schildknoppen, veel kralen,
aardewerk, glaswerk, gouden munten etc.
Enorme publieke belangstelling bij de opgraving in Uden.
Gedurende de opgraving was de publieke
belangstelling zeer groot. In het plaatse
lijke weekblad werd wekelijks gepubliceerd
en de opendagen trokken veel bezoekers.
Hierdoor is archeologie in Uden bijzonder op
de kaart gezet!
Op 10 december 2014 vindt de offi
ciële opening plaats van de eerste
ArcheoHotspot in het Allard Pierson
Museum in Amsterdam. Archeo
Hotspots is een landelijk initiatief in
samenwerking met het museum, Erf
goed Brabant en de AWN (Archeolo
gische Werkgroep Nederland. In het
ArcheoLab van het Allard Pierson
Museum kan je aanschuiven om mee
te helpen aan een project, daarnaast
kan je er terecht met vragen of voor
determinatie. Ook kan de bezoeker
hier meer te weten komen over wat
het werk van een archeoloog eigen
lijk inhoudt. Komend jaar volgen Den
Bosch en Eindhoven met een derge
lijke hotspot, waarbij gebruik wordt
gemaakt van de ArcheoCommunity via
Facebook en Twitter. De interactieve
kaart van de website ArcheoScope
ontsluit archeologie in de eigen buurt.
www.archeohotspots.nl
