Een langdurige strijd
de Dr. Struykenstraat 100, tegen de vlakte.
Het dateert uit 1950 en is oorspronkelijk als
huishoudschool Regina Pacis gebouwd naar
een ontwerp van de Bredase architect Frans
Mol (1910-1963). In en tegen het gebouw
bevinden zich drie kunstwerken uit 1952:
een wandplastiek 'De Levensboom' van Fons
Neijens (circa 600 x 400 cm), een glasmo
zaïek 'De Meisjes van de Heuvel' (350 x
140 cm) en een keramiek, een stilleven (41
x 218 cm), beide van Piet Buijs. De laatste
twee kunstwerken zijn respectievelijk her
plaatst in de Kinderopvang van Huis van de
Heuvel aan het Mgr. Nolensplein en in de hal
van het appartementencomplex Greenhills
aan de Sabastraat.
Beide kunstenaars, Piet Buijs (1928) en
Fons Neijens (1921-1984), zijn uit Breda
afkomstig en daar werkzaam geweest.
Neijens was van 1952 tot 1982 als docent
verbonden aan de Academie voor Beel
dende Kunst Sint Joost. 'De Levensboom'
van Neijens en 'De Meisjes van de Heuvel'
van Buijs stralen geloof in de toekomst uit.
Het proces van redding, conservering (glas
mozaïek en keramiek), restauratie (wand
plastiek) heeft drie jaar geduurd. De wer
ken zijn letterlijk van de ondergang behoed
doordat een oplettende burger alarm heeft
geslagen. Omdat geld voor redding niet aan
wezig was en de sloop naderde, werkte de
sloper samen met medewerkers van restau
ratieatelier Art Conservation om de kunst
werken er ongeschonden uit te halen. Zo
is werk met werk gemaakt en zijn de kos
ten beperkt gebleven. Vervolgens hebben
gedreven Bredanaars, wijkraad Heuvel en
Bond Heemschut intensief samengewerkt
om de benodigde gelden voor conservering,
restauratie en herplaatsing bijeen te krijgen,
maar vooral om geschikte locaties voor her
plaatsing te vinden. Vooral de herplaatsing
van 'De Levensboom' heeft lang geduurd.
Het kunstwerk heeft ruimte nodig en de
locatie waar het goed tot zijn recht komt,
luistert nauw. De Vereniging van Eigenaren
van het woningcomplex aan het Dr. Struy-
ckenplein-Magelhaenstraat is bereid gevon
den het kunstwerk tegen de kopse kant van
het Peutz-woonblok te herplaatsen. Deze
locatie ligt slechts enkele honderden meters
van de oorspronkelijke, de voormalige huis
houdschool Regina Pacis. Na deze toezeg
ging was herplaatsing echter nog geen feit.
Berekeningen wezen uit dat het kunstwerk
niet zonder risico in de muren verankerd
kon worden. Een stalen draagconstruc
tie was vereist. Door de juiste afstand van
de muur en een treffende kleurkeuze voor
deze 'steun' is geen afbreuk gedaan aan de
intrinsieke waarde van het kunstwerk. De
Rabobank Breda en de gemeente bekostig
den het grootste deel van de restauratie en
herplaatsing van het kunstwerk, dat werd
uitgevoerd door 'Restauratie Breda' van
Raymund Bervoets en Jeroen Leijendek-
kers. Eerstgenoemde heeft nog les gehad
van Fons Neijens aan de Academie van Sint
Joost. Op 16 december 2013, bijna driejaar
na de redding van de kunstwerken, kreeg
'De Levensboom' als laatste een nieuwe
plaats in het hart van de wijk Heuvel.
Johanna Jacobs is kunsthistoricus en lid
van Heemschut Zeeland. Een uitgebreide
publicatie van haar hand over dit onder
werp is te lezen in De Waterschans, Tijd
schrift van De Geschiedkundige Kring van
Stad en Land van Bergen op Zoom, 43ste
jaargang, juni 2013.
december 2014 HEEMSCHUT 37
