De Waterwijzer
Swifterbantcultuur
Mondriaan in Lelystad: Wijk 1. Architect Buitenhuis, werkzaam hij de Rijksdienst IJsselmeer-
polders, was verantwoordelijk voor het ontwerp.
het vriendelijker gemaakt. Je ziet het: geen
graffiti. Dat is een teken dat het gewaar
deerd en gerespecteerd wordt.'
Op de terugweg naar museum Nieuw Land
wijst Bakelaar op plaatsen waar archeolo
gische vondsten zijn gedaan: 'Dit land is
veel ouder dan je zou denken. De Swifter-
bantcultuur is de oudst bekende cultuur
van Nederland en Swifterbant ligt in Flevo
land.' Scheepswrakken herinneren aan de
tijd waarin Flevoland overspoeld werd door
de Zuiderzee: 'Dit is een gebied met een
zeer oude historie, even interessant als de
recente geschiedenis. Rij maar van Emme-
loord naar Almere. Dat is een reis door de
tijd, van de jaren vijftig van de vorige eeuw
naar het begin van deze. Je ziet hoe alles
hier in elkaar past, hoe de verbanden lig
gen. Allemaal erfgoed waarvoor Fleemschut
moet opkomen.'
van de inrichting van Flevoland vorm kreeg,
resten alleen nog de bergen puin. 'De kan
toren van de Rijksdienst voor de IJssel-
meerpolders en de ZIJP, de organisatie die
de zuidelijke IJsselmeerpolders bestuurde,
staan er nog wel. Dat maakt ook dit deel
van Lelystad tot een historisch waardevol
gebied. Het protest tegen de sloop van De
Waterwijzer kreeg landelijke aandacht en
veel steun uit de bevolking, maar het was te
laat. De contracten voor de sloop waren al
getekend en de betrokken partijen hadden
ook geen oog voor het algemeen belang.'
In de strijd voor het behoud van De Waterwij
zer, voelde Bakelaar zich vaak alleen staan.
Als woordvoerder kreeg hij flink wat kritiek
over zich heen. Eerlijk gezegd had hij toen op
meer steun vanuit de landelijke organisatie
van Fleemschut gehoopt: 'Maar Fleemschut
doet nuttig en noodzakelijk werk, waarvoor
we veel meer aandacht mogen vragen.'
Wijk 1 - de eerste woonwijk, gebouwd vol
gens de principes van 'het nieuwe bouwen'
en kenmerkend voor Lelystad - bleef wel
goed bewaard. Rechte wegen, huizen in
rechthoekige blokken, kleine tuintjes, veel
openbaar groen en een duidelijke scheiding
tussen autoverkeer en wandel- en fiets
paden. Een speciale brug brengt wande
laars en fietsers over de brede Floutdreef
veilig naar een winkelcentrum: 'Een goed
voorbeeld van de architectuur en de ste
denbouw uit de jaren vijftig en zestig van
de vorige eeuw. Als je over de wijk vliegt,
zie je een geometrisch patroon als op een
schilderij van Mondriaan. Er waren plannen
om de wijk grondig te renoveren, maar die
hebben we kunnen tegenhouden. Gelukkig
maar, dit is nog steeds een fraai opgezette
wijk, waar het prettig wonen is.'
De schilderijen van Mondriaan vallen op
door hun heldere kleuren en ook daarvan
zie je in Wijk 1 iets terug. Dat was overigens
geen bewuste keuze van de architecten,
zegt Bakelaar: 'Wel zijn straten herkenbaar
gemaakt door een eigen kleurgebruik.' Bij
een parkeergarage laat hij zien dat kleuren
een grote rol spelen. 'Dit was een grauw
gebouw, waar mensen niet graag kwamen.
Met zachte, maar heldere kleuren en door
het verwijderen van betonnen wanden is
Kleur in de parkeergarage.
december 2014 HEEMSCHUT 29
