Heemschut actief
w.T
WWÊÊ&
-é&mfc
Monumentaal Gasthuis aangetast
De Hang in Laaxum
FRIESLAND
GRONINGEN
GRONINGEN - Heemschut heeft bezwaar
gemaakt tegen de bouwvergunning voor een
dertien meter hoge studentenflat op het bin
nenterrein achter het monumentale pand Had-
dingestraat 17, naast het Luthers Gasthuis.
Hier bevinden zich vier rijksmonumenten: de
Lutherse kerk, het Lutherzaaltje, het Weeshuis,
het Gasthuis en huisjes die binnenkort de sta
tus van 'monument light' zullen krijgen. Tussen
de huisjes en de achtergevel van het geplande
gebouw is de afstand 1,33 meter. Deze gevel is
bekleed met aluminium lamellen en zal zeven
meter boven de daken van die huisjes uitste
ken. De cultuurhistorische waarde en de bele
vingskwaliteit van het Gasthuis worden hierdoor
aangetast. Volgens Heemschut Groningen is de
bouwvergunning onvolledig. Een vergunning
voor een monumentenactiviteit en een erf
goedvergunning archeologie zijn niet verleend.
Bovendien is het bouwplan in strijd met enkele
regels van het bestemmingsplan.
De bouwvergunning is verleend toen het vorige
bestemmingsplan nog van kracht was. Dit
bestemmingplan stond bebouwing op het bin
nenterreinen tot ongeveer dertien meter toe.
Volgens het nieuwe bestemmingsplan voor de
binnenstad van de gemeente Groningen mag
hier niet hoger dan vier meter gebouwd wor
den. Toen dit bekend werd, maakte een aan
tal projectontwikkelaars snel gebruik van de
mogelijkheid binnenterreinen vol te bouwen
met 'monsters', zonder rekening te houden met
de omwonenden.
Tineke Vooijs
LAAXUM - In de dertiger jaren van de vorige eeuw, toen de haring- en ansjovisvisserij nog lucratief
was, heeft de firma Rook uit Lemmer bij de haven van Laaxum een rook- en zouterij laten bouwen
van wit kalkzandsteen. Nadat de Afsluitdijk was aangelegd, was het snel gebeurd met de visserij. In
1940 kwam de rokerij in handen van de vishandel Smits en Zwaan uit Stavoren. De Hang werd een
palingrokerij, maar aan deze activiteiten kwam eveneens een einde. Het gebouw werd daarna door de
plaatselijke vissers gebruikt als opslag en het ontwarren van netten en deed dienst als ontmoetings
plaats waar de mannen het laatste nieuws uitwisselden. De toenmalige gemeente Nijefurd heeft op
25 juli 2008 dezoutloods aangewezen als gemeentelijk monument. 'Vanuit cultuurhistorisch oogpunt
is de zoutloods een belangrijk en uniek object dat verwijst naar de oude Zuiderzeetijd. Met de aan
wijzing wordt eventuele sloop of andere verstoring van de zoutloods voorkomen en behoudt het zijn
monumentale waarde', aldus burgemeester John Boekhoven. Het pand wordt nu gebruikt als opslag
en wordt verder niet onderhouden. Zo wordt het overgeleverd aan de elementen en is daardoor in
verregaande staat van verval. Het pand is in eigendom van de erfgename van de visrokerij en het per
ceel is van het Wetterskip Fryslan. De Werkgroep Cultuurhistorisch Erfgoed Warns Skarl Laaxum wil
het pand graag snel restaureren en heeft al een paar pogingen gedaan om het pand in een stichting
onder te brengen, maar daar voelt de eigenaar niets voor. Deze wil het liefst een horecabestemming
in het gebouw zien, echter dit is in strijd met de regels in het vigerende bestemmingsplan. Heemschut
Friesland gaat in overleg met de werkgroep proberen het gestrande proces weer nieuw leven in te
blazen en wil daarna in overleg treden met de gemeente Südwest Fryslan en de eigenaar.
Sjolle Wieringa
14 HEEMSCHUT december 2014
