Eerste Plattenbau monument
Energielabel en
monumenten
Erfgoedlabels
voor Nederland
Het Thalmann-monument aan de Greifswalder Stral&e met op de achtergrond de Plattenbau.
'Dieses Denkmal wird davon künden, dass
die Thalmannsche Garde, seinem Ver-
machtnis getreu, unser Volk in die sozialisti-
sche Gegenwart und in die kommunistische
Zukunft führt.'
Met deze woorden werd het Ernst-Thal-
mann-Park jarenlang geroemd... tot de val
van de Berlijnse muur. Jarenlang werd de
zogenaamde Plattenbau, die in alle voorma
lige Oost-Duitse steden nog steeds aanwe
zig is, verfoeid. Nu lijkt er sprake te zijn van
een omslag. Begin dit jaar werd 26 hectare
in Berlijn als monument aangewezen. Met
de plaatsing onder 'Denkmalschutz' wordt
een stukje historie van het voormalige Oost-
Duitsland gered.
Achter de Bronzen Torso van de in 1944 ver
moorde Chef van de Communistische Partij
van Duitsland leven ruim 4000 Berlijners in
een voormalig prestige object van de DDR.
Het gevolg: de groene aanleg, de gevels en
het Thalmann-monument mogen niet wor
den veranderd. De aanwijzing is een middel
om in de wijk Pankow tegenwicht te bieden
aan investeerders die 77 woningen en een
parkeergarage willen realiseren net buiten
het gebied. Bijzonder is dat de aanwijzing
komt op verzoek van omwonenden.
De Nederlandse wet- en regelgeving over
de energieprestatie van gebouwen is
gebaseerd op de Europese Energy Perfor
mance of Buildings Directive (EPBD). Bij
de uitwerking van het Energieakkoord is
in de nieuwe wetgeving bepaald dat in de
toekomst een energielabel bij de verkoop
van woningen en ander vastgoed verplicht
wordt. Heemschut heeft met de Federatie
Instandhouding Monumenten via het minis
terie van OCW gepleit om te komen tot een
gedifferentieerd label. Een kerkgebouw uit
1620 is immers iets anders dan bijvoor
beeld een doorzonwoning uit 1980. Ook bij
auto's en elektrische apparaten is al jaren
sprake van labels, afhankelijk van grootte
en vermogen. Inmiddels bereikte ons het
positieve bericht dat zowel voor rijks- als
gemeentelijke monumenten en gebouwen
die in gebruik zijn voor de eredienst een
uitzonderingspositie gaat gelden. Een label
wordt voor beschermde monumenten niet
verplicht.
De Europese Commissie heeft het Vredes
paleis en Kamp Westerbork het Europees
Erfgoedlabel toegekend. Het doel van het
Europees Erfgoedlabel is het bewustzijn te
vergroten voor 'gedeelde waarden.'
Het Vredespaleis in Den Haag is tot stand
gekomen op de grens van twee eeuwen in
een tijd dat spanningen tussen verschil
lende landen in Europa hoog opliepen. De
totstandkoming van het Vredespaleis is
een belangrijk onderdeel van de Europese
geschiedenis en symboliseert de noodzaak
om een Europese Unie op te bouwen. Het
Vredespaleis heeft bovendien een mondiale
en universele betekenis. Het is een interna
tionaal symbool voor Vrede en Recht.
Kamp Westerbork belichaamt enerzijds een
deel van de geschiedenis waarmee het
naoorlogse Europa heeft willen afrekenen.
Anderzijds symboliseert Westerbork de rai-
son d'être van de Europese Unie. Het Her
inneringscentrum Kamp Westerbork wil in
de toekomst meer verbindingen leggen en
samenwerking ontwikkelen met andere Euro
pese erfgoedsites. Hiermee wordt de Euro
pese dimensie van de geschiedenis van Wes
terbork versterkt en kan die Europese context
beter aan jongeren worden overgebracht.
In de eerste aanwijzingsronde hebben ook
Park Carnuntum (Oostenrijk) en de Great
Guild Hall (Estland) het predicaat gekregen.
