'De Blauwe Hoeve' in Teteringen
Bij historische boerderijen was de woonfunctie vaak geïntegreerd met
de bedrijfsfunctie. Het is vaak moeilijk het bedrijfsgedeelte zodanig aan
te passen aan een nieuwe functie dat de karakteristieken behouden
blijven. Het verhaal van een betrokken eigenaar die dit al vroeg
onderkende en wiens pand in 1991 werd bekroond met de Brabantse
Monumentenprijs.
Historie
Geert van der Wijst
De Blauwe Hoeve in Teteringen bij Breda
kochten wij in 1972 toen de omvangrijke
boerderij nog in bedrijf was. Het betreft
een Kempisch type met als bijzonderheid
de doorgestoken hoog opgaande topgevels
van het woongedeelte. Het onderkelderde
woonhuis is 17de eeuws en heeft klooster
vensters in de zijgevel. Aan de zuidwest
zijde staat een grote Vlaamse schuur die
het woongedeelte beschermt tegen storm.
Deze is met zijn gebinten en rieten kap van
binnen als het ware een 'kathedraal'. De
ruimte tussen schuur en boerderij wordt
afgesloten door een zogenaamd 'karkooi'
(wagenhuis). Het bakhuis is 'onder de
wind geplaatst' vanwege brandgevaar. De
aan het woonhuis vast gebouwde potstal
heeft tegenover elkaar gelegen deurpartijen
(dwarsdeel). Met de oorspronkelijke sier- en
moestuin vormen de gebouwen een waar
devol ensemble.
De eerste boerderij op deze plaats wordt
genoemd in een overdracht uit 1648 en
is gebouwd door A.L. Pelgrom. In 1670 is
de boerderij verkocht aan de familie Schel-
kens. In 1721 wordt jonker Hendrik Proost,
drossaard van Diest en dienstbaar aan
de Oranjes, de eigenaar. Hij verbouwt het
woongedeelte tot een buitengoed en ver
pacht de rest.
Baron Albert van Wassenaer uit Oud Gastel
koopt in 1749 het geheel en geeft het de
naam 'De Blauwe Hoeve', naar aanleiding
van de grondkleur grijsblauw in het wapen
van de familie. In 1768 wordt de hoeve
openbaar verkocht aan J. Doeglas. Deze
koopman uit Breda verpacht het complex
aan W. van Gils, die aan het woonhuis een
met pannen gedekte stal bouwt. Bovendien
komt er ook een bakhuis bij dat later zelf
standig wordt bewoond. In een notariële
Luchtfoto van het complex en de omgeving.
8 HEEMSCHUT december 2013
De mendeuren van de deel.