Oostende ontkent visserserfgoed
Oostend
Sloopvergunning vismijn teken aan de wand?
Karei Loeff
Nederlanders genieten graag van
erfgoed en onze zuiderburen weten
dat maar al te goed. Maar ondanks
beschermde begijnhoven en prachtige
pleinen is er ook in Vlaanderen erfgoed
dat wordt bedreigd. Eén van de objec
ten is de vismijn (veiling) van Oostende.
In Vlaanderen lijkt er sprake te zijn van een
flink cultuurverschil als het gaat om het
voeren van actie. Terwijl onze vereniging
ruim vijfenhalfduizend leden telt, heeft onze
Vlaamse zustervereniging de Koninklijke
Vereniging voor Natuur- en Stedenschoon er
slechts een paar honderd. Misschien heeft
dit iets te maken met de Vlaming zelf, wel
licht ook met een andere bestuurlijke cul
tuur. In het boek 'De keizer van Oostende'
wordt een onthutsend beeld geschetst van
de hegemonie van Johan Vande Lanotte,
thans vicepremier in de regering Di Rupo en
tevens voorzitter van de Oostendse haven
(AGHO). Het boek veroorzaakte zoveel stof
dat de beide auteurs, werkzaam bij de
VRT, een paar weken op non-actief werden
gesteld.
De recente sloopvergunning voor de Oos
tendse vismijn lijkt een aantal conclusies
uit het boek te ondersteunen. Medio okto
ber beslisten de schepenen (wethouders)
van Oostende dat het visveilinggebouw mag
worden gesloopt. 'De huidige toestand van
de gebouwen van de vismijn laat namelijk
niet toe om de toekomst van de visserij in
Oostende veilig te stellen', aldus Bart Tom-
melein, schepen van Ruimtelijke Ordening
en Stedenbouw. Tommelein geeft toe dat
de veiling het beeld vanuit de binnenstad
en van de Oosteroever bepaalt. 'De nieuwe
visveiling moet dus van hoge architectu
rale kwaliteit zijn'. Opvallend is dat voor de
recente sloopvergunning het advies van de
dienst Erfgoed Monumenten totaal werd
genegeerd.
Door de Vlaamse regering werd bovendien
een aanvraag tot bescherming afgewezen.
De Vlaamse minister van erfgoed Geert
Bourgois besliste dat de bescherming van
de vismijn niet wenselijk is. In een brief
legt Bourgeois uit waarom: 'De site van
de vismijn in Oostende bezit onmisken
baar erfgoedwaarde. De site is daarom ook
opgenomen in de inventaris van het bouw
kundig erfgoed van de Vlaamse overheid.
Een evaluatie van de erfgoedwaarden
door mijn Agentschap leert mij dat de totale
erfgoedwaarde van de vismijn zich in de hui
dige toestand toespitst op een doordachte
stedenbouwkundige inplanting en moder
nistische architectuur. De erfgoedwaarden
bevinden zich in de totale structuur, niet in
de detaillering.
De vismijn van Oostende.
Bovendien zijn door de opeenvolgende
aanpassingen en verbouwingen een aantal
erfgoedwaarden aangetast.' Tegenstanders
zien in het besluit de rol van de Oostende-
naar en Vicepremier Vande Lanotte.
De Oostendse Oosteroever vzw, een vereni
ging zonder winstoogmerk, is zoals zij het
zelf zegt: 'een van de weinige partijen die
het openbaar durft op te nemen voor de
Oostendse visserij.' Op haar website brengt
ze onder meer de sterke kwaliteiten van het
erfgoed onder de aandacht. 'Slopen is de
geschiedenis voor altijd uitwissen en is ook
de potentiële economische en toeristische
troeven voor de toekomstige generaties
onthouden.', aldus de vzw. Dat de Vlaming
zich wel degelijk zorgen maakt, bewijst een
actie via facebook: bijna 2000 Belgen ver
zetten zich tegen sloop. Vanuit Heemschut
volgen we de zaak met belangstelling,
vooral omdat in Nederland de integratie van
waardevol erfgoed met nieuwbouw, herbe
stemming, economie en toerisme inmiddels
steeds vaker samen lijken te gaan.
Wim Van den Eynde en Luc Pauwels:
De Keizer van Oostende, uitgeverij Van-
halewyck, 2012.
www.oostendseoosteoever.be en
www.vuurtorenwijk-oostende.be/Trek-
pleisters_VismijnOostende.htm
22 HEEMSCHUT december 2013
Luc Pauwels
An Berger Elise Meekers
Wim