Pogingen tot behoud
Wijziging bestemmingsplan
Volksgezondheid, Welzijn en Sport toen een
nieuw aangetreden bestuur in 2005 besloot
om dit plan terzijde te schuiven. Dit bestuur
nam in 2009 architectenbureau Mecanoo
in de arm, dat inmiddels drie schetsontwer
pen voor nieuwbouw heeft gepresenteerd,
allemaal uitgaande van sloop van het hui
dige complex. Suggesties voor alternatieve
plannen op de huidige locatie zijn door het
bestuur pertinent afgewezen.
Gezien de bijzondere kwaliteiten van huis en
tuin en de relatie daartussen verdient het
complex bescherming. Mondiaal bezien is
het uniek, onder meer vanwege de opzet en
functie van het huis. Daarom hebben Heem
schut en de Tuinenstichting de gemeente
Laren al in 2009 verzocht om het complex
aan te wijzen als gemeentelijk monument. In
reactie hierop liet de gemeente weten, dat
een extern bureau een inventarisatie zou
maken van panden ten behoeve van plaat
sing op de gemeentelijke lijst. Uiteindelijk
bleek, dat het Rosa Spier Huis buiten deze
inventarisatie was gehouden.
tijd. Het college van B W heeft het advies
van de commissie niet gevolgd en het ver
zoek tot plaatsing afgewezen. In de daarop
volgende bezwaarprocedure concludeerde
de adviescommissie voor bezwaarschriften,
dat het college hun besluit onvoldoende had
gemotiveerd en dat de tuin in de afwijzing
niet genoemd werd.
Na heroverweging besloot het college het
verzoek alsnog af te wijzen.
In 2012 hebben Heemschut en Tuinenstich
ting bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erf
goed een suggestie ingediend om het Rosa
Spierhuis met tuin aan te wijzen als rijksmo
nument. Architectuurhistoricus Theo Eising
(Nederlands Adviesbureau Monumentenzorg
bij de Raad van State. De hoog
ste bestuursrechter zal dus uit
spraak doen over de vraag of de
handelwijze van de gemeente
Laren in overeenstemming is
met een goede ruimtelijke
ordening. Bij de hele gang van zaken wreekt
zich het feit dat bij de gemeente Laren geen
deskundige ambtenaar voor monumentenza
ken in dienst is, terwijl Laren een beschermd
dorpsgezicht, meer dan 200 beschermde
monumenten en een groot aantal beeldbe
palende panden binnen haargrenzen heeft.
De gemeente faciliteert zonder meer de plan
nen terwijl aan de cultuurhistorische waarde
van het huidige complex onvoldoende aan-
De gemeente Laren heeft vervolgens beslo
ten het verzoek toch in procedure te bren
gen. In haar advies aan het college stelde de
Commissie Ruimtelijke Kwaliteit, dat gebouw
en tuin de potentie hebben om te worden
aangewezen als gemeentelijk monument,
daar de waarde van het complex groot en
mogelijk uniek is. De commissie benadrukte
dat een monumentenstatus geen blokkade
hoeft te betekenen voor aanpassingen van
het Rosa Spierhuis aan de eisen van deze
Het Rosa Spierhuis in Laren, Jaren '60.
Interieurarchitectuur) heeft hiervoor een
Redengevende Beschrijving opgesteld. Deze
suggestie is nog bij de RCE in behandeling.
In juni 2010 namen B &W van de gemeente
Laren in haar collegeakkoord op om plano
logische medewerking te verlenen aan ver
bouw of verplaatsing van het Rosa Spierhuis
binnen Laren. Middels een wijzigingsbe
voegdheid en een ruimtelijke onderbouwing
wordt de verplaatsing en nieuwbouw in het
nieuwe bestemmingsplan Laren-West gere
geld, evenals de sloop van het huidige Rosa
Spier Huis en de bouw van 6 - 8 villa's op
de oude locatie. De ingediende zienswijzen
van Heemschut en de Tuinenstichting, die
het belang van behoud van het complex op
de huidige locatie benadrukken, zijn niet
gehonoreerd. De gemeenteraad van Laren
heeft eind juni 2013 het bestemmingsplan
definitief vastgesteld. Onze organisaties heb
ben hierop gezamenlijk beroep aangetekend
dacht is besteed. De vraag is darnaast ook
of de plannen in deze tijd van economische
recessie financieel haalbaar en duurzaam
zullen zijn.
Piet Bakker is lid van de Monumentencom
missie van de Nederlandse Tuinenstichting.
Henk Dirkx is architect en lid van de com
missie Noord-Holland van Heemschut.
Visie Heemschut en NTS
Heemschut en de Tuinenstichting plei
ten voor het ontwikkelen van een plan
dat de filosofie van de grondleggers van
het Rosa Spier Huis respecteert en dat
tevens voldoet aan de thans geldende
bouwkundige eisen. Daarbij dient de
bestaande locatie uitgangspunt te zijn.
In het huidige complex zijn wonen,
werken en cultuur voor een specifieke
doelgroep op een bewonderenswaar
dige manier met elkaar verweven.
december 2013 HEEMSCHUT 15
