Amsterdam
Knijtijzerpanden blijven
behouden
Bewuste verkrotting in
Tuinwijek
Reconstructie Eerste
Oosterparkstraat
Metrokunst mag blijven
Sinds 2008 ondersteunt Heemschut samen met
bewonersvereniging ProWest een actie van het
Cuypersgenootschap voor het behoud van de
Knijtijzerpanden in de wijk Overtoomse Veld. Na
ruim vier jaar is er eindelijk gekozen voor behoud
en bescherming van de panden.
De Knijtijzerpanden, 4 blokken met woningen, zijn
in 1959-1960 gebouwd naar ontwerp van archi
tect Herman Knijtijzer. Door hun stedenbouw
kundige zeer prominente plek, de bijzonder grote
variatie aan woningtypen in de gebouwen en hun
verfijnde architectuur behoren ze tot het interes
santere wederopbouwerfgoed van Amsterdam.
Toch wilden stadsdeel Slotervaart (nu Nieuw-West)
en Far West (een samenwerkingsverband van een
aantal woningcorporaties) de blokken slopen. Toen
duidelijk werd dat sloop en nieuwbouw financieel
niet meer haalbaar was, keken de corporaties naar
maatregelen om in ieder geval voor circa 15 jaar
de conditie van de blokken te verbeteren.
Nu duidelijk is dat de panden gemeentelijk
monument worden zal de woningcorporatie met
een renovatieplan moeten komen voor de langere
termijn.
Norman Vervat
Al vijftien jaar strijden bewoners van twee
woonblokken aan de Ter Gouwstraat en
Van der Vijverstraat in Tuinwijek vlakbij
het Muiderpoortstation tegen verkrot
ting van hun woningen. Woningcorporatie
Ymere heeft de blokken destijds gekocht
met de bedoeling ze op termijn te slopen
en nieuwbouw te plegen. Het gaat hier
om architectuur van A.J. Westerman, die
hier Nieuwe Zakelijkheid combineerde met
Amsterdamse School. Heemschut dringt
aan op renovatie en op korte termijn
inlopen van achterstallig onderhoud door
Ymere, dat hier in feite een soort uitrook
beleid voert.
De woningen zien er nog redelijk gaaf uit
en de bewoners wonen er met plezier. Het
argument, dat er rond stations verdich
ting dient plaats te vinden, gaat hier niet
op want de woningen zijn een verdieping
hoger dan de rest van de buurt.
Jaap Kamerling
De Amsterdamse Knijtijzerflats.
Foto Erik Swierstra.
De plannen voor sloop en nieuwbouw van de
Eerste Oosterparkstraat 88-126 in Amsterdam
Oost gaan door, maar waarschijnlijk wordt
na protest van Heemschut gekozen voor
reconstructie. De rij panden is een belangrijke
schakel tussen de redelijk goed geconserveerde
Weesperzijdestrook aan de overkant van de
Wibautstraat en het oostelijk deel van de Oos-
terparkbuurt omgeving Kastanjeplein.
Op aandringen van Heemschut kijkt Stadge
noot nu naar de mogelijkheid van herbouw
van de rij panden met gebruikmaking van de
oorspronkelijk stijl en detaillering, maar dan wel
met een extra woonlaag ertussen. Dit laatste
is in feite een concessie van Heemschut, maar
komt tegemoet aan de financiële haalbaarheid.
Architectonisch is een extra laag geen bezwaar,
want de nieuwbouw aan de overkant van de
straat heeft ook een laag extra. Heemschut wil
wel, dat de drie bijzondere tuitgevels midden in
de rij gerenoveerd worden.
Het laatste nieuws is, dat ook deze drie gevels
herbouwd worden met een extra tussenlaag.
Heemschut heeft daar vrede mee.
Jaap Kamerling
Enkele jaren geleden werd besloten tot de reno
vatie van de Oostlijn van de Amsterdamse metro
De veiligheidssituatie was volgens de gemeente
zorgelijk en ook vond men de uitstraling geda
teerd. Begin 2011 werd Heemschut getipt dat
vermoedelijk ook alle aanwezige kunstwerken
zouden moeten verdwijnen. Nadat dit bevestigd
werd door de gemeente riep Heemschut in de
krant op tot behoud. Vervolgens stonden bewo
nersverenigingen in het centrum op, deze wilden
de kunst voor hun buurt behouden. Vlak voor
de zomervakantie werd duidelijk dat alle druk
geholpen heeft, de kunst blijft behouden.
Norman Vervat
september 2012 Heemschut 3
