Ron Verduijn
SOHK sinds 1975
'Je ziet in één oogopslag de
verkaveling, de molens, de
ringvaart, de stadjes en de
dorpen'
Ron Verduijn is sinds 2007 ontwerper bij Van Hooge-
vest Architecten te Amersfoort. Hij studeerde in 2012
af aan de Academie voor Bouwkunst in Arnhem. Hij
heeft onder meer ook ontwerpen gemaakt voor de
herbestemming en aanpassing van de Joriskerk van
Amersfoort, de Lebuinuskerk van Deventer, de Zui-
derkerk van Enkhuizen en de bijgebouwen van kasteel
Amerongen, de reconstructie voor de geulpoort in
Valkenburg en ontwerpen voor diverse nieuwbouw
projecten. Zie ook: www.vonhoogevest.nl
Stichting Oud Hollandse Kerken verwerft, res
taureert, onderhoudt en beheert monumentale
kerkgebouwen in de provincies Noord- en Zuid-
Holland. De SOHK werd opgericht in 1975 met als
doel het rijke Hollandse, maar bedreigde bezit van
historische kerkgebouwen in stand te houden. Niet
alleen het behoud van de gebouwen staat centraal,
maar ook het wekken van belangstelling voor dit
bijzondere erfgoed. Zie ook: www.SOHK.nl en
www.grotekerkschermerhorn.nl
Grote Kerk van Schermerhorn. Foto auteurs
sidieaanvragen voor restauratie ingediend. Met
name het stucwerk is in zeer slechte staat.
Ron Verduijn: 'Wij vatten de vraag op als een
uitdaging, want de situatie is vrij onmogelijk.
Een kerk die niet meer wordt gebruikt voor
kerkdiensten, in een dorp dat te klein is voor
de kerk. Bovendien in een voor velen onbekend
gebied dat niet gemakkelijk bereikbaar is. Maar
de kerk is wel goed ingebed in het dorp.'
'We hebben eerst op kerkniveau naar de
opdracht gekeken. Daarna hebben we Google
Earth gebruikt om te zien waar Schermerhorn
precies ligt. Toen werd de bijzondere ligging
van de kerk, midden in het polderlandschap
met zijn prachtige, door mensenhanden
gevormde verkaveling, duidelijk zichtbaar. Het
is dan ook belangrijk om de Grote Kerk te zien
in deze context en niet als een op zichzelf
staand object.'
Verduijn: 'Voor ieder bijzonder gebouw biedt
zo'n aanpak kansen. Eigenlijk vormen kerk en
omgeving een gigantisch monument. Zelfs
de Stelling van Amsterdam raakt dit gebied.
Daarmee krijgt dat kleine gebouw in Schermer
horn de schaal van een heel groot landschappe
lijk complex. Dat is de ene kant. Aan de andere
kant zie je dat we in een tijd leven waarin grote
investeringen onmogelijk zijn. Voor ons is dat
een ontwikkeling die de creativiteit stimuleert
en kan leiden tot nieuwe oplossingen.'
Kansenkaart
De drager van het plan is de kansenkaart. Deze
toont de samenhang tussen de in het gebied
aanwezige elementen en activiteiten. En dat
zijn er veel, van boerderijen met een eigen
landwinkel, een museummolen en beeldentuinen
tot allerlei culturele activiteiten. 'We hebben er
een overkoepelend faeiliterend plan overheen
gelegd. De kansenkaart is een denkplaat, waar
activiteiten op in kunnen haken en die nieuwe
kansen schept. Het plan 'Land van Leeghwater'
voorziet in sturing en structuur. Het gaat erom,
de mensen ter plekke te brengen en om infor
matie te verstrekken.'
Schermerhorn heeft een belangrijke positie in
het plan. Het ligt op de noordpunt, het smalste
gedeelte van het Sehermereiland. Bovendien ligt
de kerk aan de doorvaart tussen de Beemster
(Werelderfgoed, door Leeghwater drooggelegd
in 1612) en de Schermer (1635, Leegh-water)
met de viertraps molenopstelling van Leegh
water. De ontsluiting van het dorp is dan ook
cruciaal voor het slagen van het plan.
Transferium
Als oplossing is gekozen voor de aanleg van een
transferium, een facilitaire knoop in de polder
september 2012 Heemschut 15