Utrecht
Studenten betrekken Wasserij Aurora
Literatuur
AMSTERDAMSE
PAKHUIZEN
i
it!
Colofon Industria
in Heemschut
iKSp
lËn
I
Utrecht - De gebouwen van de vroegere was
serij van de firma Aurora aan de Koningsweg 62
krijgen een nieuwe bestemming als huisvesting
voor studenten. In het bedrijfseomplex komen
62 studentenwoningen en op het terrein komen
verder nog zes starterswoningen.
Wasserij Aurora werd opgericht in 1856 door
de Utrechtse ondernemer Spierenburg, op een
locatie aan het Lauwerecht. In 1870 verhuist
het bedrijf naar het huidige adres aan de
Koningsweg. In 1900 wordt de naam van het
bedrijf gewijzigd in 'Stoomwasscherij Aurora/
W. Spierenburg en Zn.' In 2006 neemt Lips
Textiel Service het bedrijf over, waarna in 2008
de vestiging in Utrecht wordt gesloten.
De gebouwen van de wasserij zijn voor een deel
op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.
Het complex bestaat uit de eigenlijke wasserij, met
aan de straatzijde het kantoor annex de direc
teurswoning. Het niet-monumentale bedrijfs-
gedeelte zal worden gesloopt en vervangen door
nieuwbouw met een vergelijkbaar volume als het
oude bouwdeel. De verbouwing en herbestem
ming wordt uigevoerd in opdracht van de nieuwe
eigenaar, woningcorporatie SSH. Het Aurora-ter-
rein is van cultuurhistorisch belang, want het is
het laatste nog behouden gebleven authentieke
wasserijbedrijf in de gemeente Utrecht.
Utrecht. Het hoofdgebouw van de monumentale
wasserij Aurora. Foto Marcel Overbeek
'mOÊÊt-
Hans Bonke. Amsterdamse pakhuizen,
16de - 20ste eeuw. Zutphen, De Wal
burg Pers, 2011. 255 p., ill., lit. opgave,
reg. ISBN 978 90 5730 733 2
Prijs 39,50.
Er is reeds veel over Amsterdam
geschreven, soms wordt er nog een
witte vlek opgevuld. Zo ook met dit
boek over de Amsterdamse pakhuizen.
Het laatste boek over dit onderwerp,
een Duitstalige publicatie, dateert
alweer uit 1928! De auteur van 'Amster
damse pakhuizen', Hans Bonke, voor
industrieel-erfgoed liefhebbers geen
onbekende, heeft een zeer interessant
en informatief boek over dit onderwerp
het licht doen zien. In tegenstelling tot
eerdere studies ligt hier het zwaarte
punt niet op de kunsthistorie, maar
wordt er een samenhangend beeld
gegeven van de sociaal-economische
geschiedenis, de ontwikkeling van de
stad en de architectuur.
Tot in de begin jaren zestig van de
vorige eeuw wisten de pakhuizen veelal
nog hun oorspronkelijke functie te
behouden. Daarna werd het werken
langzamerhand vanuit het centrum en
de oude havengebieden verplaatst naar
nieuwe industrieterreinen met moderne
opslagmogelijkheden. Het gaat in deze
studie niet alleen om pakhuizen uit
de zeventiende en achttiende eeuw in
het centrum maar ook om de vemen,
pakhuizen die gebouwd werden na de
aanleg van het Noordzeekanaal en de
uitbreidingen van de haven na 1876.
Tot slot wordt aandacht besteed aan
de herbestemming van pakhuizen. Als
startpunt van deze zoektocht naar
herbestemming mag genoemd worden
het Oude Entrepotdok dat tussen 1980
en 1985 getransformeerd werd. Ook
hebben acties van de kraakbeweging
er toe geleid dat niet direct alles plat
ging. Het oostelijk havengebied kon
veranderen in een soort kopie van de
Londen Docklands. Deze transformatie
trok veel buitenlandse belangstelling.
Het boek besluit met een catalogus
van vijfhonderd pakhuizen die met foto
besproken worden. Het boek is mooi
vormgegeven. Een belangrijke aanwinst
in de literatuur over industrieel erfgoed
in de hoofdstad.
Industria is de nieuwsbrief van de Stichting
Federatie Industrieel Erfgoed Nederland
(FIEN). FIEN zet zich sinds 1984 in voor het
behoud van industrieel erfgoed in Neder
land. Bij FIEN zijn 65 lokale en regionale
stichtingen en verenigingen aangesloten.
Website
www.industrieel-erfgoed.nl
Redactieadres Industria
Redactie Industria
p/a Marcel Overbeek
Noteboomstraat 61
8021 WR Zwolle
-
Mailadres
industria@industrieel-erfgoed.nl
mei 2012 2010 Industria 47
m
mm
Watburg Para
V