Verenigings nieuws
In memoriam
Heemschutmiddag over
nieuwe aanwijzingsronde
periode 1959-1965
Welstandszorg bij het grof
Professor Jan Bilderbeek overleden
In Enschede is 27 december 2011 op
68-jarige leeftijd plotsdeling overleden
professor dr. Jan Bilderbeek. Jan Bilderbeek
was nog tot vlak voor de kerstdagen nauw
betrokken bij de stichting Heemschut Hulp
fonds, waarin hij adviseerde over het beheer
van het vermogen van dit fonds. Dankzij dat
vermogen kan Heemschut de werkzaam
heden blijven uitvoeren.
De uitvaart en crematie was op 2 januari in
Enschede.
Olinda (links] sprak tijdens de buitengewone
ledenvergadering in de Ridderzaal, vorig jaar
tijdens het eeuwfeest, met de bescherm
vrouwe, koningin Beatrix. Foto HenkSnaterse
Olinda Schellings overleden
Op Curacao is 29 december Olinda Schel
lings overleden. De afgelopen jaren was zij
als vrijwilligster heel nauw betrokken bij het
op orde brengen van het fotoarchief van
Heemschut. Olinda was op bezoek bij haar
broer en werd daar onwel. Zij is op 53-jarige
leeftijd overleden aan een hersenbloeding.
Medio januari is zij in Amsterdam begraven
op Zorgvlied.
Herstel
Het in memoriamartikel bij verenigings-
nieuws van Heemschut december 2011
(pagina 34) over Cees Waal is niet
geschreven door Peter Neukirchen,
maar door Rob Onel.
Heemschut belegt deze maand voor een groep
actieve vrijwilligers een informatiemiddag naar
aanleiding van de nieuwe aanwijzingsronde van
potentiële rijksmonumenten uit de wederopbouw
periode 1959-1965.
Momenteel bereidt de Rijksdienst voor het Cultu
reel Erfgoed (RCE) een nieuwe aanwijzingsronde
van rijksmonumenten voor. Deze keer betreft het
panden uit de latere jaren, 1959 tot 1965. Heem
schut heeft reeds een eerste gesprek gehad met
de dienst. Het ziet er naar uit dat het ook deze
keer slechts een lijst van eirea honderd panden
wordt. Gezien de vele belangrijke gebouwen die
uit de jaren 1959-1965 nog in ons land staan, is
dat wederom te weinig. Een lijst van 200 tot 250
panden zou meer recht doen aan de rijke erfenis
uit deze periode.
In feite legt het rijk de besehermingstaak hiermee
ook voor een belangrijk deel neer bij de lagere
overheden. Provincies en gemeenten zullen, wan
neer ze hun jonge erfgoed willen behouden, zelf
wederopbouwerfgoed op de monumentenlijst
moeten zetten. Voor ons is opnieuw een taak
weggelegd om gemeentes en provincies bewust te
maken van deze potentiële monumenten. Zie voor
aanvullende informatie www.heemschut.nl.
Erfgoedvereniging Heemschut vindt het voor
nemen van ministers van binnenlandse zaken
en infrastructuur en milieu voor het afschaffen
van een verplicht onafhankelijk welstandsad
vies ongewenst en onvoldoende gefundeerd.
Het plan van beide bewindslieden komt vol
strekt uit de lucht vallen, gezien het eerdere
voornemen om de wettelijke regeling van het
welstandstoezicht van de nieuwe Woningwet
naar de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening
over te hevelen. Met het voornemen wordt
een goed functionerend welstandstoezicht op
bouwplannen, zowel vooraf als achteraf zomaar
bij het vuil gezet. De ministers geven geen
garanties dat de zo hoge ruimtelijke kwaliteit in
de 430 Nederlandse gemeenten gewaarborgd
wordt.
Als het aan dit kabinet ligt, zal onder het mom
van keuzevrijheid en minder betutteling de
verplichte advisering door de welstandscom
missie of een bouwmeester helemaal ver
dwijnen. In enkele gemeenten zijn al politici
die de verplichte toetsing afschaffen. Onder
andere in Noord-Brabant is de lokale poli
tiek ten aanzien van welstand in beweging.
Zo vraagt de VVD-fractie in Bergen op Zoom
zich af of het verplichte welstandstoezicht niet
helemaal afgeschaft kan worden, dus ook voor
het beschermde stadsgezicht in de binnenstad.
In de gemeenten Etten-Leur en Geldrop-Mierlo
zijn dezelfde geluiden te horen. De gemeenten
Son en Breugel en Sint-Michielsgestel voegden
de daad bij het woord en schaften de wel
standscommissie per 1 januari af.
Tot de nieuwe wet klaar is, vervalt de ver
plichting om een bouwplan door de wel
standscommissie of een bouwmeester te laten
toetsen. Eén van de opties is dat een ambtelijke
organisatie binnen een gemeente het stokje
van de commissies overneemt en gaat advi
seren over hoe de ruimtelijke kwaliteit in de
omgeving moet voldoen aan redelijke eisen van
welstand. Gemeenten kunnen welstandsvoor-
sehriften dan ook via de bouwvoorschriften of
in het bestemmingsplan regelen. Heemschut
vindt dit een zorgelijke ontwikkeling. Nu is nog
sprake van onafhankelijke externe deskundigen
die BEtW adviseren. Als het welstandstoezicht
straks door een interne ambtelijke toets wordt
overgenomen kan de onafhankelijkheid van het
advies in het geding komen: de slager keurt zijn
eigen vlees!
Bovendien zal in elke gemeente een ander wel
standsregiem gelden. De rijksoverheid lijkt een
rotsvast vertrouwen te hebben in het maken
van goede afspraken, maar voor Heemschut is
het zeer de vraag of zonder centrale regelge
ving de gemeenten deze taak van nationaal
belang voor een leefbare en veilige woonomge
ving naar behoren, dus democratisch, transpa
rant en eerlijk kunnen uitvoeren.
32 Heemschut februari 2012
