Restauratieachtergronden bij de Sint Jan in Den Bosch
St. Jan, voor eeuwig herstellen
Elke fase zou afzonderlijk
worden begroot,
aanbesteed en afgerekend.
Hans Bollebakker - Een geslaagde restauratie is het resultaat van
optimale samenwerking tussen al diegenen die bij het project
betrokken zijn, maar even belangrijk is datgene wat daaraan vooraf
gaat: de financiering, het bouwhistorisch onderzoek en de inbreng
van de gemeentelijke- en rijksdienst voor de monumentenzorg.
Een viertal gesprekken met Herman Lerou, Fons Asselbergs,
Ronald Glaudemans en Harry Boekwijt belicht deze zaken rond
de restauratie van de Sintjan in Den Bosch.
De Vieringtoren.
Tekening STURM Architecten, Roosendaal.
Budget bewaken
De kathedraal is niet alleen de belangrijkste
gotische kerk in Nederland, maar kent ook
in Europa zijn weerga niet, vooral door de
ornamentiek aan de buitenzijde. Wie kent niet
de ruitertjes op de steunbogen? Het gebouw
is van baksteen, bekleed met natuursteen.
Versierd met ornamenten en beelden, even
eens in natuursteen uitgevoerd. In de loop der
eeuwen is zij talloze malen hersteld. De laatste
grote restauraties dateren van rond 1860, de
jaren 1920/30 en1985. De huidige restauratie
ving aan in 1999 en werd opgeleverd in 2010.
Hoe is het gelukt om een dergelijk logistiek en
De bouwfasering in beeld. I Gerfkamer; II -IV
Sacraments- of Broederschapskapel; V, VI
Straalkapellen; X Noordertransept; XII Viering.
Tekening: STURM Architecten, Roosendaal.
bouwkundig bijzonder gecompliceerde restau
ratie, in de hand te houden en het budget niet
te overschrijden?
Herman Lerou legt dat uit. Hij is lid van het
kerkbestuur - de opdrachtgever - en voor
zitter van de commissie belast met het beheer
over de voorbereiding, kostenbewaking en
uitvoering van de restauratiewerken. Om te
voorkomen dat aan het einde van de rit onver
wachte kosten, zoals meerwerk, opduiken en uit
de hand kunnen lopen werd besloten de res-
tauratie te verdelen over twaalf fasen, lopend
van 1999 tot en met 2010, die elk afzonderlijk
werden begroot, aanbesteed en afgerekend.
Deze strakke aanpak bleek uiterst vruchtbaar,
want de kosten bleven binnen de beschikbare
budgetten, met onder meer subsidies van rijk,
provincie en gemeente. Op de rijksbijdrage
was de kanjerregeling van toepassing, globaal
neerkomend op 70% van het totaalbedrag. Pro
vincie en gemeente droegen ieder 5% bij. Het
kerkbestuur stond dus voor de taak om 20%
(ongeveer 10 miljoen euro) aan eigen bijdrage
te leveren. Daarvoor ging de Stichting Natio
naal Monument Sint Jan (NMSJ) aan het werk.
SINDS DE LATE middel
eeuwen torent de Sint
Jan uit boven Den Bosch,
de eeuwen trotserend,
oorlogen overwinnend en
de mensen opnemend. Het
geeft de stad iets com
pleets, als je er loopt dan
Herman Lerou.
r I, n n i ii wordt ie - bijna ongemerkt -
Foto Hans Bollebakker. J J 3
deelhebber aan de nauw
verweven geschiedenis
van kathedraal, bewoners en stad. Nog altijd
maakt de kathedraal deel uit van het stads
leven. Tijdens het carnaval hoor je zingen: ja
die ouwe Sint Jan, nou die kan er wat van
februari 2012 Heemschut 23