Werk van Peter Alma en Lex Horn na actie behouden
Willem Heijbroek - Topstukken uit de wederopbouwperiode, een muurschil
dering door Peter Alma en appliqué ramen door Lex Horn, konden worden
gered uit een schoolgebouw in St. Maartensdijk (Zeeland). Hoewel het
Markiezaatseollege, ontworpen door Wentink en van Dijk in 1955-1957, zeer
geschikt was voor herbestemming, kon Heemschut sloop niet meer tegen
houden. Door de inspanning van familie van de kunstenaars, kunsthistorici,
de provincie Zeeland en een groep burgers kon de gemeente Tholen worden
overtuigd deze monumentale kunst te behouden.
De muurschildering moest bij
de bouw al meteen in het stalen
frame worden aangebracht
ER VOLGDE EEN ZOEKTOCHT naar een
geschikte nieuwe locatie voor de kunst
werken. Bij verschillende in aanbouw zijnde
senioreneomplexen konden de omvangrijke
werken niet worden herplaatst. Vaak ook was
dit te kostbaar, omdat extra bouwkundige
voorzieningen moesten worden getroffen. De
zoektocht eindigt bij het nieuw te bouwen
multifunctionele complex Haestinge, waar niet
alleen sportvoorzieningen, maar ook een con
certzaal, muziekstudio, vergaderruimtes en een
ruime foyer zijn voorzien. Een voordeel is ook
dat de architect de muurschildering en ramen
direct in zijn ontwerp heeft opgenomen.
De muurschildering, de laatste die Peter Alma
in 1958 heeft gemaakt met een afmeting van
7 bij 2 meter, kon door Artand DoeumentCon-
servation in samenwerking met een gespeciali
seerd sloopbedrijf worden uitgezaagd en opge
slagen in een bedrijfshal. De ramen van Lex
Horn, met als titel Oosterschelde, die tijdens
de bouw in 1955 zijn geplaatst, verkeerden
in slechte staat. Zij moesten stuk voor stuk
worden uitgenomen, verpakt en getranspor
teerd naar het restauratieatelier in Amsterdam.
Daar zijn zij onder handen genomen door het
bedrijf Norbertimex, waar zij indertijd ook
zijn gemaakt. Helaas waren de oorspronkelijke
tekeningen van Lex Horn niet meer aanwezig,
wat de reconstructie van aangetaste delen
bemoeilijkte.
Weer en wind
Voor een bijdrage in de kosten van circa
honderdduizend euro werd tevergeefs een
beroep gedaan op Instituut Collectie Nederland
(ICN) en het Mondriaanfonds. Deze zijn toen
gelijkelijk verdeeld over de provincie, gemeente
en Heemschut, die elk een derde voor hun reke
ning namen. Heemschut heeft haar deel bijeen
gebracht uit bijdragen van het Prins Bernhard
Cultuurfonds, SNS- Reaalfonds, Rabobank en
de Kattendijke/Drueker Stichting.
Tijdensde bouw van het nieuwe Haestinge
bleek dat de muurschildering al meteen in
het stalen frame moest worden aangebracht,
omdat plaatsing in een latere fase met de
daartoe benodigde kranen niet meer mogelijk
was. De schildering is daardoor in de winter
aan weer en wind blootgesteld geweest. Na
het gereedkomen van het gebouw is de schade
hersteld. De twee raamdelen van Lex Horn
zijn op een bijzondere wijze in het dak van de
foyer verwerkt. Bij avond worden zij belicht
door externe lampen. Dankzij de betrokkenheid
van de bouwonderneming is deze herplaat
sing bijzonder geslaagd en kon op 18 februari
het nieuwe Haestinge door degedeputeerde,
burgemeester en twee wethouders worden
geopend. Een speelse noot wordt verzorgd door
het optreden van de historische figuren Frank
van Borsselen en Jacoba van Beijeren, die in St.
Maartensdijk zijn getrouwd.
W. Heijbroek is voorzitter van de provinciale
commissie Zeeland van Heemschut
14 Heemschut juni 2011
In het multifunctionele Haestinge konden twee
werken van Lex Horn en Peter Alma nieuw
onderdak krijgen. Op de foto staan de histori
sche figuren Frank van Borsselen en Jacoba van
Beijeren onder het appliquéraam van Lex Horn.
Ze zijn in St. Maartensdijk getrouwd.
Foto's T. Poppe
Monumentale kunst op nieuwe plek
